Άρθρα

Εσείς οι καθηγητές…

Και έτσι όπως τελειώνει σιγά – σιγά άλλη μια σχολική χρονιά έρχεται στη σκέψη μου η «ποιητική» έκφραση ορισμένων, φυσικά εκτός χώρου ευρισκομένων: Εσείς οι καθηγητές, τι ανάγκη έχετε; Κάθεστε 3 μήνες το καλοκαίρι και 15 ημέρες Χριστούγεννα και Πάσχα.

Για αρχή

Είναι εξ ορισμού «ατόπημα» να θεωρείς ότι έχεις σωστή άποψη για ένα εργασιακό χώρο στον οποίο δεν βρίσκεσαι. Πολύ απλά, δεν μπορείς να γνωρίζεις ούτε το πως λειτουργεί ένα άγνωστο σε εσένα περιβάλλον, και φυσικά ούτε τις ικανότητες που πρέπει να έχουν τα άτομα που εργάζονται σε αυτό.

Με την ανάλογη λογική, ο καθηγητής δεν γνωρίζει τις συνθήκες του δικού σου εργασιακού χώρου.

Το πολύ απλό του σκεπτικού μου θα είναι απόλυτα κατανοητό σε οποιονδήποτε δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι ο εγκέφαλός του έχει ξεπεράσει τις ανθρώπινες δυνατότητες.

Περί καθηγητών

Για να δούμε τα πράγματα από μέσα. Δηλαδή όχι με την ιδιότητα του εξ αποστάσεως «παρατηρητή - σχολιαστή», αλλά με αυτή ενός «πραγματικά» ευρισκόμενου στο χώρο της εκπαίδευσης.

  1. Ο χρόνος που ο καθηγητής που ασχολείται με τις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, σύμφωνα με τους δικούς σου όρους «κάθεται» είναι ένας καλοκαιρινός μήνας - ο Αύγουστος, και 7 ημέρες στις εορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα.

Κατά το διάστημα δε της παραπάνω «ξεκούρασής» του πρέπει να προετοιμάσει το υλικό του για τη νέα χρονιά και να διορθώσει ή φτιάξει διαγωνίσματα αντίστοιχα.

  1. Σύμφωνα με μελέτη της Unesco κάθε ώρα διδακτικού έργου ενός καθηγητή αντιστοιχεί σε 4 ώρες εργασίας γραφείου.

Οι λόγοι είναι πολλοί. Μερικούς μπορείς να τους διαβάσεις εδώ "Τα δύσκολα πρέπει ενός καθηγητή".

  1. Η ικανότητα επικοινωνίας αν δεν έρχεσαι στη δουλειά σου σε άμεση επαφή με ανθρώπους δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση.

Ακριβώς αντίθετα, για ένα καθηγητή, αυτό θεωρείται εκ των ουκ άνευ.

Δεν είναι απλό να μπορεί να διαχειριστεί διαφορετικές προσωπικότητες μαθητών αλλά και γονιών διατηρώντας ισορροπίες, ενώ ταυτόχρονα είναι «αναγκαίο» να είναι «κοντά» στον μαθητή, όχι για το θεαθήναι αλλά ουσιαστικά.

  1. Ο τρόπος που θα μιλήσει, θα μεταφέρει, θα κατευθύνει δεν «αναγράφεται» σε κάποιο σημείου του εσωτερικού κανονισμού του χώρου που διδάσκει.

Ανακαλύπτεται από τον ίδιο και πρέπει να εφαρμόζεται προς την σωστή για τον μαθητή κατεύθυνση.

Δυνατότητα λάθους δεν υπάρχει. Και αν αυτό συμβεί, δύσκολα θα το συγχωρέσει πρώτα εκείνος στον εαυτό του.

  1. Το προηγούμενο σημαίνει ανάληψη μεγάλης ευθύνης που δεν περιορίζεται στη μεταφορά της γνώσης ή την προετοιμασία.

Αυτή είναι η πρώτη μετάφραση.

Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες που σχετίζονται με την «επαφή» με τον μαθητή, την οποία επαφή σε αυτή την ηλικία του, καλείται και εκείνος να διαχειριστεί ή και ενίοτε να αποκαταστήσει.

Δεν θα είναι υπερβολή αν τουλάχιστον για αυτή την περίοδο του δοθεί ο ρόλος του δεύτερου γονιού.

  1. Για τη σωστή προετοιμασία του μαθητή δεν αρκούν οι γνώσεις του.

Απαραίτητο συμπλήρωμα είναι η μεταδοτικότητα, η σαφήνεια, η προσαρμογή του λόγου του ανά διαφορετική περίπτωση.

Δεν υπάρχουν πάλι «γενικές οδηγίες» ή «κουτάκια» σε αυτά που μεταφέρει. Είναι πολύ πιθανό ο καθένας να «ακούει» με τον δικό του τρόπο. Και αυτός δεν αναγράφεται στα στοιχεία της ταυτότητάς του. Ο καθηγητής πρέπει να τον ανακαλύψει.

  1. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο ίδιος είναι υποχρεωμένος να ισορροπήσει, να αντέξει, να εμψυχώσει χωρίς να υπερβάλλει, ενώ ταυτόχρονα να «κρύψει» το δικό του άγχος μέχρι και την ημέρα που ο μαθητής θα δώσει το μάθημά του στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Και ω της τύχης του αν αυτό είναι το τελευταίο στη σειρά. Όπως ακριβώς έχω την «τύχη» να είναι το δικό μου. Η οικονομία.

Κλείνοντας

Θα μπορούσα να αναφέρω και πολλά άλλα που επιβάλλεται να χαρακτηρίζουν εκείνον τον καθηγητή που αγαπάει αυτό που κάνει αλλά και που αισθάνεται υπεύθυνος για την δουλειά του.

Όμως ο λόγος που κατέγραψα αυτές τις σκέψεις δεν είναι αυτός.

Αυτό που πραγματικά θα ήθελα είναι να «αντιληφθεί» ο όποιος εύκολα γίνεται κριτής καταστάσεων που αγνοεί, την πραγματικότητα στο μέσα του χώρου της εκπαίδευσης, και όχι αυτό που νομίζει ότι είναι.

Ίσως τότε, το: εσείς οι καθηγητές ..έχει διαφορετική συνέχεια στην σκέψη του.

 

Ψυχολόγος στα σχολεία. Η παρουσία είναι από μόνη της αρκετή;

Αν έχεις βρεθεί από τη θέση του καθηγητή σε αίθουσες διδασκαλίας μόνο από «τύχη» δεν βρέθηκες μπροστά σε συμπεριφορές που δύσκολα μπορούσες να διαχειριστείς. Και αναφερόμενοι σε συμπεριφορές καθόλου απαραίτητα δεν αναφερόμαστε μόνο σε αυτές που ονομάζονται παραβατικές. Με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα ήρθες αντιμέτωπος με τον πόνο, την ανασφάλεια, την (υποτιθέμενη) αδυναμία, την αίσθηση υπερεκτίμησης ή υποτίμησης και βέβαια με  λανθασμένες συγκρίσεις . Έχοντας βιωματικά συναντήσει αυτές τις περιπτώσεις δύσκολα θα διαφωνήσεις με την χρησιμότητα της παρουσίας ψυχολόγου στο σχολικό περιβάλλον.

Αναζητώντας τα γιατί

Πριν λίγες μέρες (στις 10 Οκτωβρίου) ήταν η ημέρα της ψυχικής υγείας. Ένα «κομμάτι» της υγείας μας τραυματισμένο εδώ και καιρό και ατυχώς με την ιδιότητα του «μεταφερόμενου» στους κοντινά ευρισκόμενους.

Πολλοί θα επικαλεσθούν (και όχι άδικα) την μεγάλη αλλαγή της κοινωνίας που ήρθε σαν αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, της τεράστιας ανάπτυξης της τεχνολογίας, της ολοένα και μεγαλύτερης υποκατάστασης του ανθρώπου από τις μηχανές, της διαφοροποίησης των ανθρώπινων σχέσεων, της επιθετικής και συνάμα «καθοδηγητικής» δύναμης των ΜΜΕ, ακόμα και της εδώ και μια 10ετία οικονομικής κρίσης.

Χωρίς διάθεση να αμφισβητήσουμε την (εμφανιζόμενη) ως πραγματικότητα θα θέλαμε αποφεύγοντας μια στρουθοκαμηλική λογική να μην αγνοήσουμε το δικό μας βαθμό συμμετοχής στην  υιοθέτηση και αποδοχή των νέων δεδομένων αλλά ταυτόχρονα και την «επιμονή» του περιβάλλοντος στην «άνευ διαπραγμάτευσης» παγίωσής τους.

Ένα μάθημα που δεν υπάρχει

Το σχολείο εδώ και χρόνια αποφεύγει την κάποτε αναγκαστική και αυταρχική μεταφορά γνώσεων σχετικών με αυτό που λέγεται «εκπαίδευση για την μελλοντική θωράκιση της πορείας του νέου».

Είναι εντελώς διαφορετική η προετοιμασία για την εισαγωγή στα ΑΕΙ από την αντίστοιχη προετοιμασία που θα σε κάνει «ικανό» να αντιλαμβάνεσαι, να αξιολογείς, να κρίνεις και να αποφασίζεις για το πως θα «υπάρχεις» διατηρώντας την ψυχική σου υγεία σε ένα περιβάλλον που κατά κανόνα δεν φημίζεται για την «ανοχή» του στην αντίθετη με τα δικά του θέλω έκφραση.

Αυτό το ανύπαρκτο (στο σήμερα) μάθημα που οραματιζόμαστε θα μπορούσε κάποιος να το ονομάσει «προσωπική αντίληψη». Σκοπός του θα ήταν το πως θα πετύχει ο νέος να είναι αρεστός στον εαυτό του σεβόμενος τους τρίτους χωρίς να «αφομοιώνεται» από αυτούς.

Ο οραματισμός μας οδηγεί σε μια πορεία αρχικά «πραγματικής αναγνώρισης» του περιβάλλοντος και στη συνέχεια μιας «προσωπικής επιλογής» για το μονοπάτι που θα ακολουθήσεις.

Ασφαλώς το να «αγνοείς» την καθοδηγούμενη πληροφόρηση για το πώς ερμηνεύεται σήμερα η «ωραία ζωή» είναι πράγματι δύσκολο. Για αυτό ακριβώς θα θέλαμε να διδαχτούμε τον τρόπο που θα ανακαλύψουμε την για εμάς ωραία ζωή αποφεύγοντας τις copy paste λογικές που οδηγούν στην ομαδοποίηση των «θέλω» που αντιπροσωπεύουν στην πραγματικότητα τα θέλω άλλων.

Τη διαδικασία αυτή η σκέψη μας δεν  την αντιλαμβάνεται σαν ένα μάθημα με Α ώρες διδασκαλίας που θα «αναφέρεται» στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Αντίθετα την καταλαβαίνουμε σαν ένα διάλογο μεταξύ καθηγητών και μαθητή που θα πρέπει να αρχίσει από τα πρώτα χρόνια της σχολικής ζωής. Ασφαλώς για να το πετύχουμε χρειαζόμαστε μια διεπιστημονική προσέγγιση των θεμάτων που θα αναλυθούν.

Κλείνοντας

Ουδόλως αμφισβητούμε την θετική παρουσία του ψυχολόγου στο σχολείο. Θα είναι τα μάτια μιας ειδικότητας  που θα καθοδηγήσει το παιδί αλλά και εμάς τους καθηγητές στην σωστή αντιμετώπιση μιας κατάστασης που ενδεχομένως δεν είναι καν ορατή σε εμάς.

Θα θέλαμε βέβαια αυτή η παρουσία να έχει θεσμικά το ρόλο που πρέπει και όχι αυτό που ατυχώς μέχρι στιγμής έχουμε δει.

Θα επιμέναμε όμως ότι η μεγάλη χρησιμότητα της συγκεκριμένης ειδικότητας δεν βρίσκεται στο να αντιμετωπίζει «καταστάσεις» που έχουμε εμείς (η ατμόσφαιρα) δημιουργήσει.

Η στόχευση για εμάς θα έπρεπε να βρίσκεται στο πως θα σταματήσουμε την δημιουργία « καταστάσεων». ..

Καλλιεργείται και αναπτύσσεται η κριτική σκέψη στο σχολείο ;

Αναμφίβολα όλοι μας ή τουλάχιστον οι περισσότεροι θα θέλαμε η επόμενη της δικής μας γενιάς να είναι καλύτερη. Ποιος δεν θα επιθυμούσε η πρόοδος, οι σωστές επιλογές και τα λιγότερα λάθη να χαρακτηρίζουν το σήμερα αλλά και το αύριο των νέων.

Υπάρχουν μάλιστα φορές που τα προηγούμενα θέλω μας παίρνουν και την μορφή της απαίτησης. Πράγματι με τον τρόπο μας απαιτούμε από τα παιδιά να κάνουν τις κατάλληλες επιλογές αξιολογώντας σωστά τα όποια δεδομένα  προϋπάρχουν των αποφάσεών τους.

Έχουμε όμως φροντίσει προηγούμενα να τους διδάξουμε τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε;

Το περιβάλλον που οι νέοι βρήκαν (δεν επέλεξαν)

Στην οικονομική επιστήμη δεχόμαστε την «υπόθεση» ότι όλοι έχουμε πλήρη γνώση των δεδομένων της αγοράς (περιβάλλοντος). Η «υπόθεση» χρησιμοποιείται στην προσπάθεια προσδιορισμού της «ιδανικής – ορθολογικής» συμπεριφοράς του ατόμου. Το αν στον πραγματικό κόσμο ισχύει είναι θέμα που δεν αναλύεται στις τωρινές σκέψεις μας.

Και πράγματι η ύπαρξη υπέρ-πληροφόρησης στις μέρες μας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Αναμφίβολα οι νέοι έχουν σαφώς μεγαλύτερη βατότητα στην ενημέρωση απ ότι η προηγούμενη γενιά. Η ευκολία αναζήτησης και άντλησης πληροφοριών για το όποιο θέμα από το διαδίκτυο δεν απαιτεί παρά ελάχιστο χρόνο. Κάτι αντίστοιχο βέβαια συμβαίνει και με τα υπόλοιπα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή επικοινωνίας (ΜΜΕ) και κοινωνικής δικτύωσης τα οποία προσφέρουν εικόνες, κείμενα και προτροπές σε κάθε ενδιαφερόμενο ή μη.

Βέβαια η ποσότητα δεν εξασφαλίζει απαραίτητα την ποιότητα (οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ )

 Η άντληση της πληροφορίας από το περιβάλλον

Το να υιοθετήσουμε ή απορρίψουμε μια άποψη είναι αποτέλεσμα δύο κυρίως παραγόντων. Του διαθέσιμου χρόνου και της δυνατότητας ανάλυσης.

Στο σκέλος του χρόνου ο τεράστιος όγκος της πληροφόρησης ουσιαστικά «συμπιέζει» περαιτέρω τη διάρκεια που αφιερώνεται στο έλεγχο της καταλληλότητάς της. Ο ιδιαίτερα έντονος αυτός χρονικός περιορισμός ασφαλώς αποτελεί τροχοπέδη στον  αντιπροσωπευτικό έλεγχο της αξιοπιστίας της πληροφορίας  ή της πραγματικής χρησιμότητάς της για τον ενδιαφερόμενο.

Η δυνατότητα ανάλυσης από την μεριά του ενδιαφερόμενου έχει σαν αποτέλεσμα την επιλογή εκείνης της ανά περίπτωση «σωστής» για τον ίδιο πληροφορίας μεταξύ των πολλών άλλων. Αυτή η ικανότητα με τη σειρά της προαπαιτεί την ύπαρξη κριτικής σκέψης. Και αυτή συνήθως δεν είναι έμφυτη. Καλλιεργείται όμως. Διδάσκεται!

Η συμμετοχή του σχολείου στην ενδυνάμωση της κριτικής σκέψης

Εδώ και χρόνια στη μεταφοράς της γνώσης «προτιμάται» η προσφορά ποσότητας έναντι της ποιότητας παρά το ότι η μάθηση έχει την ακριβώς αντίθετη άποψη.

Με την εφαρμογή μιας τέτοιας λογικής στην πραγματικότητα δεν «αφήνουμε» χρόνο στη σκέψη να αναλύσει, κατανοήσει και καταλήξει σε συμπεράσματα. Ουσιαστικά μέσω της υπέρ-προσφοράς την «οδηγούμε» σε κατάληξη δικής μας επιθυμίας ή αίσθησης. Δηλαδή δεν διαφοροποιούμαστε από τις συνθήκες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα τα παιδιά όταν αντλούν πληροφορίες από το ευρύτερο περιβάλλον (προηγούμενη παράγραφος)

Η εκπαίδευση των νέων στο σχολείο θα έπρεπε να αποβλέπει στον εφοδιασμό τους με εκείνα τα εργαλεία σκέψης που θα τους επιτρέψουν να παρεμβαίνουν με τη δικά τους κριτήρια αξιολόγησης στο αύριο της ζωής τους. Κάτι το οποίο είναι εντελώς άλλο από την «κατασκευή σκέψης» με συγκεκριμένες προδιαγραφές που εξυπηρετούν συγκεκριμένους σκοπούς.

Αυτό που χρειάζεται ο νέος είναι να του μάθουμε τη διαδικασία σωστής άντλησης, αξιολόγησης, ανάλυσης, και προβολής συνεπειών στο μετά των δεδομένων του τώρα. Τότε του έχουμε καλλιεργήσει την κριτική σκέψη.

Τότε προσφέραμε τη δύναμη στη σκέψη του να διαβάζει πίσω από τις λέξεις ώστε να επιλέγει αυτές που πράγματι χρειάζεται..

Πως θα θέλαμε να είναι η «καλή σχολική χρονιά»

Σεπτέμβρης λοιπόν και μια καινούρια (για τις σχολικές αίθουσες) χρονιά παραλαμβάνει την σκυτάλη από την προηγούμενη για να προσθέσει άλλη μια στροφή  στη 12ετή μαθητική ζωή. Απόλυτα συμβατή λοιπόν με την επικαιρότητα η ευχή «καλή σχολική χρονιά»!

Στην προσπάθεια ανακάλυψης μιας ευχής που δεν θα χαθεί μέσα στην τυπικότητά της το ταξίδι της σκέψης μας θεώρησε απαραίτητες δύο στάσεις. Η πρώτη για να φωτογραφίσει τα στοιχεία του περιβάλλοντος του παραλήπτη – μαθητή και η δεύτερη για να θυμηθεί ότι βρισκόμαστε εν έτη  2017.

Μαθητής και περιβάλλον

Στέλνοντας την ευχή μας για μια «καλή σχολική χρονιά» θα πρέπει να συμφωνήσουμε για το ποιο είναι το «πρόσωπο» του αποδέκτη, και συγχρόνως να αποδεχτούμε το ενδεχόμενο της διαφορετικής μετάφρασης. Αναμφίβολα εκτός από τους μαθητές υπάρχουν και άλλες ομάδες - στοιχεία (γονείς, καθηγητές, σχολείο) που θα διεκδικούσαν την προσθήκη του ονόματός τους στη λίστα με τους παραλήπτες. Και βέβαια όταν αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων αυξάνεται και η πιθανότατα να ακουστούν περισσότερες ερμηνείες για την ίδια λέξη - ευχή.

Για τον μαθητή

Η μετάφραση της «καλής χρονιάς» ίσως είναι ο συνδυασμός καλών βαθμών, καθηγητών που τους πηγαίνει, σχολικού και οικογενειακού περιβάλλοντος χωρίς έντονη πίεση, υγιειών σχέσεων με τους συμμαθητές και βέβαια αν αναφερόμαστε στην Γ Λυκείου η επιτυχία του στις Πανελλαδικές εξετάσεις.

Ασφαλώς οι προηγούμενες αναφορές δεν μπορεί να είναι οι αντιπροσωπευτικές για το σύνολο των μαθητών. Πιστεύουμε όμως ότι χαρακτηρίζουν την πλειοψηφία.

Οι καθηγητές

Όπως και όλοι οι εργαζόμενοι γενικότερα προσφέρουν την υπηρεσία τους σε κάποιο σχολείο (εργασιακό χώρο) έναντι χρηματικής αμοιβής. Έχουμε λοιπόν μια εργασιακή σχέση μεταξύ καθηγητή και σχολείου η οποία δημιουργεί μια δεύτερη ισχυρή σχέση μεταξύ καθηγητή και μαθητή.  Ο δάσκαλος λοιπόν θα πρέπει να «ιεραρχήσει» τις προηγούμενες σχέσεις για να προκρίνει εκείνη που θα του «καθορίσει» την καλή σχολική χρονιά.

Για ορισμένους  η ικανοποίηση που θα εισπράξουν από την επιτυχία των μαθητών τους είναι το βασικό ζητούμενο. Σε άλλους η αίσθηση της μεταφοράς γνώσης και συμμετοχής τους στο παρακάτω  της ζωής των άλλων είναι το σημαντικό. Πολλοί απαιτούν από τους εαυτούς τους την συνύπαρξη των δύο προηγούμενων. Υπάρχουν ακόμη περιπτώσεις όπου ο όρος επάγγελμα αποδεικνύεται ισχυρότερος του όρου λειτούργημα και κατά συνέπεια το οικονομικό αποτέλεσμα της χρονιάς την χαρακτηρίζει σαν καλή ή όχι. Ενίοτε δε το κριτήριο της ηρεμίας, ησυχίας είναι το καθοριστικό

Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι μεταξύ των συναδέλφων υπάρχει μια πολυφωνία αναφορικά με την ερμηνεία που δίνεται στην «καλή σχολική χρονιά».

Το ευρύτερο περιβάλλον

Στις οργανωμένες κοινωνίες  υπάρχει και ο υπεύθυνος φορέας  για τη χάραξη εκείνης της πολιτικής σε θέματα παιδείας που θα προάγει την καλλιέργεια του πνεύματος.

Εδώ η καλή χρονιά θα μπορούσε να σημαίνει την εύρυθμη λειτουργία όλων που συμμετέχουν στη διαδικασία μεταφοράς της γνώσης. Μια άλλη μορφή καλής χρονιάς θα ήθελε να βρει τη λήξη του σχολικού έτους απλά χωρίς απρόοπτα. Διαφορετική αίσθηση του όρου θα ήταν η χρονιά να κυλήσει χωρίς κραδασμούς των θέσεων που κάποιοι κατέχουν. Ένα άλλο profile μιας καλής χρονιάς ίσως να σχετίζεται με την κυκλοφορία νέων που θα επηρέαζαν θετικά τους μελλοντικούς ψηφοφόρους.

Πάλι διακρίνουμε πολλές ερμηνείες του όρου..

Μαθητής εν έτη 2017

Συμβαίνει συχνά να υιοθετούμε ή και να επαναλαμβάνουμε λογικές παρότι γνωρίζουμε ότι το τελικό αποτέλεσμα αυτών των επιλογών μας δεν θα είναι υπέρ μας.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανάλογης συμπεριφοράς - ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια – είναι η υπέρ προσφοράς μας  στον μαθητή.

Πράγματι η υπερβολική παροχή βοήθειας στα μαθήματα και η εξωπραγματική αντίληψη μας για την κούραση (του τέκνου) τείνουν να γίνουν κοινά χαρακτηριστικά συμπεριφοράς σε όλο και περισσότερους γονείς.

Τι όμως πετυχαίνουμε έτσι;

Διαμορφώνουμε ισχυρούς χαρακτήρες ικανούς να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα της αυριανής ζωής ή συμβάλλουμε σε μια προσωρινή επιτυχία τους;

Αναλύουμε και περιγράφουμε με ρεαλιστικό τρόπο τη συνέχεια ή παρουσιάζουμε μια εικονική πραγματικότητα;

Τονίζουμε την απαραίτητη προϋπόθεση της έντονης προσωπικής προσπάθειας  ή δημιουργούμε την ψευδαίσθηση ότι η έξωθεν βοήθεια θα είναι πάντα παρούσα;

Γνωστοποιούμε την πραγματική ικανοποίηση που αντλείται από το ρήμα «κατακτώ» σε σχέση με αυτήν που βρίσκεται στο ρήμα «βρίσκω»;

Κάποιος, κάποτε είχε πει ότι η ωριμότητα έρχεται μέσα από τη στέρηση.

Κουβέντες άλλης εποχής θα πουν αρκετοί. Διαχρονικές αλήθειες θα τις ονομάσουμε εμείς.

Για επίλογο

Αγαπημένε μου μαθητή,

Δεν ξεχνώ ότι μεγαλώνεις σε ένα περιβάλλον πολύ πιο «ψεύτικο» σε σχέση με αυτό που μεγάλωσα εγώ. Και το ψεύτικο αγγίζει όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής. Ασφαλώς δεν ήταν δική σου η επιλογή. Βρέθηκες να ζεις μέσα του. Αν λοιπόν κάποιος πρέπει να πάρει ένα κομμάτι της ευθύνης θα είναι η δική μου γενιά. Αυτή που δεν αντέδρασε ώστε να αποτρέψει τη δημιουργία αυτού του περιβάλλοντος ή τουλάχιστον να περιορίσει την έκτασή του. Δεν ξέρω όμως αν αυτό ήταν πράγματι εφικτό. Η δύναμη της ομαδικής προσπάθειας έχει έντεχνα εκφυλιστεί  εδώ και χρόνια.

Έχοντας βιώσει αρκετές «ανατροπές» ζωής κατέληξα στο ότι η άντληση της πραγματικής ικανοποίησης γίνεται περισσότερο μέσα από την προσωπική δημιουργία – κατάκτηση παρά από την αποδοχή κληρονομικών δικαιωμάτων. Βέβαια η δημιουργία – κατάκτηση δεν έρχεται άκοπα, αλλά συνοδεύεται από έντονη προσωπική προσπάθεια. Δεν αρνείσαι την βοήθεια, αλλά δεν βασίζεσαι σε αυτήν. Αυτή η αντίληψη – συμπεριφορά σε δυναμώνει, σε ωριμάζει και σε προετοιμάζει για τον επόμενο στόχο σου.

Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα (Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957)

Η παρουσία των προηγούμενων σκέψεων στο διάβα αυτής της χρονιάς θα όριζε την πραγματική ευχή που θα ήθελα να σου στείλω μέσα από την «καλή σχολική χρονιά»