Συμφωνία Eurogroup 15.06.17. Τι "ακριβώς" σημαίνει για την οικονομία.

Έκλεισε λοιπόν η δεύτερη αξιολόγηση με μια ακόμα «συμφωνία». Νέα Συμφωνία Eurogroup! Βέβαια σε προηγούμενο άρθρο έχουμε εκφράσει τη λύπη μας για την χαμένη έννοια κάποιων λέξεων.

Η «συμφωνία» - όπως πάντα συμβαίνει – χαιρετίστηκε με διθυράμβους από ορισμένους ενώ αμφισβητήθηκε το πραγματικό όφελός της από άλλους πανηγυρισμοί και απογοητεύσεις.

Η διαφορετική ανάγνωση του ίδιου γεγονότος είναι συνηθισμένη και γίνεται εκνευριστικά αναμενόμενη ειδικά όταν οι αναγνώστες «μεταφράζουν» με πολιτικά μόνο κριτήρια.

Οι δικές μας σκέψεις - το έχουμε αναφέρει επανειλημμένα – δεν μορφοποιούνται με βάση πολιτικές λογικές ή κατευθύνσεις. Προέρχονται και αναπτύσσονται με κριτήρια του επιστημονικού χώρου που ανήκουμε. Και αυτός είναι δεν είναι η πολιτική, αλλά η Οικονομία.

Σκεπτόμενοι λοιπόν με αυτή την ιδιότητα θέλουμε να καταθέσουμε τις απόψεις μας για τη νέας Συμφωνίας Eurogroup της 15^ης Ιουνίου 2017.

Πρωτογενή πλεονάσματα  –  Επικείμενη έξοδος από τα προγράμματα

Η Ελλάδα δεσμεύτηκε με τη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2023 και κοντά στο 2% του ΑΕΠ για την περίοδο 2023-2060 (!!)

Δηλαδή από το σήμερα και για τα επόμενα 43 χρόνια συμφωνούμε σε συγκεκριμένα μεγέθη ανεξάρτητα από τους κύκλους της οικονομίας. Τι είδους οικονομία θα έχουμε; Τόσο ισχυρή, που χωρίς νέα αύξηση των φόρων ή νέα μείωση των κοινωνικών δαπανών θα πετυχαίνουμε τα συγκεκριμένα πλεονάσματα;

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για ποιες ακριβώς θα είναι οι σχέσεις του μέσου Έλληνα με το Κράτος αναφορικά με τις φορολογικές υποχρεώσεις (!!) του, αλλά και με την «επιστροφή» από τη μεριά του κράτους κοινωνικών παροχών προς αυτόν.

Έχοντας αναλάβει τις προηγούμενες υποχρεώσεις μέχρι το 2060 δεν αντιλαμβανόμαστε την «έννοια» της λήξης των προγραμμάτων - μνημονίων τον Αύγουστο του 2018..

Συγχρόνως αναρωτιόμαστε γιατί να γίνεται συζήτηση για ελάφρυνση του χρέους αν η οικονομία μας μπορεί να παράγει τέτοια σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα σε τόσο μεγάλο βάθος χρόνου. Μια τέτοια υπερ-οικονομία θα δανείζει, δεν θα δανείζεται. Επομένως πολύ εύκολα θα είναι συνεπής προς τις παλιές δανειακές υποχρεώσεις της!

Κάποια όνειρα είναι όμορφα!

Βιωσιμότητα χρέους – Ποσοτική χαλάρωση - Έξοδος στις αγορές

Είναι τόσο μεγάλη η ασάφεια αυτών που ακούστηκαν σχετικά με τη βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους που δυστυχώς τείνουν να επιβεβαιώσουν την άποψή μας debt/GDP ότι με τις τωρινές λογικές δεν θεωρείται βιώσιμο από τους πιστωτές της χώρας μας.

Στην άποψή μας αυτή συνηγορεί η απαίτηση της ΕΕ και του ΔΝΤ για τα συγκεκριμένα πρωτογενή πλεονάσματα. Και τη σφραγίζει η άρνηση (μέχρι σήμερα) να μπει η Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Αν η αίσθηση της ευρύτερης αγοράς είναι κοντά στην άποψή μας μάλλον μπορούμε να φανταστούμε τον χαρακτήρα των funds που θα ζητήσουν Ελληνικά ομόλογα (όταν επιχειρήσουμε την έξοδό μας στις αγορές), τα ασφάλιστρα κινδύνου που θα δεχτούμε και επομένως και το κόστος αυτού του δανεισμού. Και είναι γνωστό ότι υπάρχουν και απαιτητικοί αλλά και επιθετικοί δανειστές..

Με τι όρους θα δανειστούμε;

Ανάπτυξη

Ασφαλώς το ζητούμενο!. Όμως με τα προηγούμενα δεδομένα ή με τις προσωπικές εκτιμήσεις μας δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε το πως η οικονομία θα ανακάμψει.

Συγκεκριμένα είναι γνωστό ότι νέο χρήμα δεν μπορούμε να κόψουμε.  Η ΕΚΤ – τουλάχιστον επί του παρόντος - δεν μας το προσφέρει έμμεσα μέσω αγοράς Ελληνικών ομολόγων (ποσοτική χαλάρωση). Συνθήκες έλευσης επενδύσεων από το εξωτερικό δεν υπάρχουν μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας και δυσπιστίας. Η έλλειψη ρευστότητας, οι ιδιαίτερα υψηλοί  φορολογικοι συντελεστές και πάμπολλα γενικά αντικινήτρα, ούτε την ντόπια διάθεση καθιστούν ορατή. Φοροδιαφυγή, παραοικονομία και αδιαφάνεια εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν.

Πως η οικονομία θα μπεί σε τροχιά ανόδου;

Για Επίλογο

Δεν θέλουμε να πιστέψουμε στην ύπαρξη σκοτεινών σχεδίων γι αυτόν τον τόπο. Κάτι τέτοιο θα αδυνατούσε περισσότερο τη δύναμη της άποψης και της σκέψης προς την κατεύθυνση της «δημιουργίας» καλύτερων οικονομικά ημερών.

Θα επιθυμούσαμε να είμαστε αισιόδοξοι. Όμως σκεπτόμενοι «αμιγώς» οικονομικά δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε  τον στρουθοκαμηλισμό αλλά και ούτε να δεχτούμε την ύπαρξη μαγικών συνταγών στο χώρο της επιστήμης μας. Αντίθετα πιστεύουμε στο πρόγραμμα, στην οργάνωση, στη βούληση, στη γνώση, και βέβαια στην ικανότητα εφαρμογής της.