Ο σπουργίτης που θέλησε να βαπτιστεί αετός

Υπάρχει μια λέξη που λέγεται υπέρβαση. Στο κυνήγι για την κατάκτησή της μεσολαβεί μια άλλη που ακούει στο όνομα  παρότρυνση.  Και αυτή η τελευταία πηγάζει από το μέσα σου ή/και με τη βοήθεια αυτών που συνθέτουν το περιβάλλον σου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο σπουργίτης θέλησε να ονειρευτεί τη «μεταμόρφωσή» του σε αετό!

Το μέσα

Ένα από τα πιο συμπαθητικά (για εμένα) πουλιά είναι και ο σπουργίτης. Το μήκος του είναι μόλις 15 εκ. και το μέσο άνοιγμα φτερών του 25 εκ.

Ας υποθέσουμε ότι θέλει να καλύψει μια απόσταση πιο γρήγορα από ότι στο πριν του. Και το θέλει υπερβολικά!

Είναι μια υπέρβαση γι αυτόν.

Προσπαθώντας να ξεπεράσει τα «δεδομένα» του σκέφτεται τον τρόπο.

Μέσα στο πολύ του θέλω του «φαντάζεται» ότι τα φτερά του θα μπορούσαν να ανοίξουν περισσότερο. Ονειρεύεται το εαυτό του χρυσαετό, που οι φτερούγες του ανοιγμένες φτάνουν και ξεπερνούν τα 2 μέτρα.

Προσπαθεί γιατί θέλει πολύ την υπέρβαση, αλλά κάποια στιγμή «παραδέχεται» ότι άλλο το «θέλω» και άλλο το «μπορώ».

Κάπου εκεί, η από το μέσα του παρότρυνση που έφτασε ή και ξεπέρασε τα όρια της φαντασίωσης, παραχωρεί τη θέση της στην πραγματικότητα.

Με λύπη του παραδέχεται ότι τα δεδομένα είναι ανίκητα.

Μένει στη μοναδική «πραγματική» δυνατότητα που έχει. Και αυτή είναι να κουνάει τα φτερά του όσο πιο γρήγορα μπορεί.

Εξουθενωμένος διαπιστώνει ότι το «παραπάνω» που κέρδισε δεν ήταν αυτό που ονειρευόταν.

Το περιβάλλον

Δεν ξέρω που βασίζονται, σε ρεαλιστικό επίπεδο, οι γενικές «συνταγές» του στυλ «Έλα εσύ μπορείς».

Ναι, αυτές οι «φωνές» προς κάποιο άπιαστο – αδύνατο στόχο (τις περισσότερες φορές) έχουν ένα υπόβαθρο θετικής συμμετοχής στην υπέρβαση του άλλου.

Εμφανίζεται όμως ένα μεγάλο «αλλά».

Μήπως όταν φτάσει η ώρα της απομυθοποίησης, ο σπουργίτης που λέγαμε, θα αισθανθεί «μικρότερος» απ΄ότι στην πραγματικότητα είναι;

Μήπως αρχίσει να κατηγορεί τον εαυτό του για τα «υπερβολικά» όνειρά του;

Κλείνοντας

Δεν υπάρχει ωραιότερο στη ζωή από την φιλοδοξία, από την προσπάθεια για το παραπάνω, από την υπέρβαση.

Τίποτα πιο σημαντικό από το «πιστεύω πως μπορώ». Και ναι, άπειρες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση.

Αρκεί αυτό το «μπορώ» να μην βρίσκεται στο νησί της ουτοπίας.

Στην τελευταία περίπτωση καιροφυλακτεί μια άλλη λέξη. Και αυτή λέγεται απογοήτευση.

Ο σπουργίτης θα έχει πάντα άνοιγμα φτερών 25 εκ. και ο χρυασαετός 2 μέτρα.

Βιβλία ΑΟΘ - βοηθήματα για τη Μικρο – Μακροοικονομία

Αυτά τα βιβλία ΑΟΘ – βοηθήματα της Μικρο – Μακροοικονομίας στοχεύουν να «οδηγήσουν» τη σκέψη του μαθητή – υποψήφιου των σχολών Οικονομίας και Πληροφορικής - ώστε να κατανοήσει τη λογική που βρίσκεται πίσω από τα οικονομικά ακούσματα.

Είναι μια καταγραφή εκείνων των τρόπων μεταφοράς της γνώσης που όλα αυτά τα χρόνια σαν καθηγητής Οικονομικών προσπαθώ να περάσω στους μαθητές μου.

Και αυτή η προσπάθεια μεταφοράς σχετίζεται με την «αποκωδικοποίηση» και την «ακολουθία» της οικονομικής σκέψης. Κάτι που «απομακρύνει» τη στείρα απομνημόνευση εννοιών, η οποία ασφαλώς δεν είναι αρκετή για να αντιμετωπίσει ο υποψήφιος με επιτυχία τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Α΄ Τεύχος (Θεωρία - Εφαρμογές)

Μικρο Μακροοικονομία, Α΄τεύχος , Θεωρία

Μικρο Μακροοικονομία, Α΄τεύχος , Θεωρία

 

Στο Α’ τεύχος αυτής της σειράς βιβλίων – βοηθημάτων για το μάθημα της Οικονομίας (πρώην ΑΟΘ) γίνεται αναλυτική παρουσίαση της θεωρίας των κεφαλαίων της Μικρο και της Μακροοικονομίας, σύμφωνα με την εξεταστέα ύλη 2020 -21.

Η θεωρία συνοδεύεται από συχνές εφαρμογές, που θα επιτρέψουν στον αναγνώστη να αντιληφθεί την πρακτική εφαρμογή της στις ασκήσεις.

Στην ανάλυση του κάθε κεφαλαίου, συμπληρωματικά αναφέρονται, αφενός εκείνα τα σημεία που θα πρέπει να γίνουν απόλυτα κατανοητά  και τα οποία συνήθως προβληματίζουν και αφετέρου παραδείγματα από την καθημερινότητα, κάτι που θεωρούμε βασικό για την κατανόηση και εμπέδωση της θεωρίας.

 

Β΄ Τεύχος (Ασκήσεις – Ερωτήσεις)

Μικρο Μακροοικονομία, Β΄τεύχος, Ασκήσεις

Μικρο Μακροοικονομία, Β΄τεύχος, Ασκήσεις

Στο Β’ τεύχος  αυτής της σειράς θα βρείτε:

1.  Ερωτήσεις σωστού – λάθους.

2. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής.

3. Ασκήσεις.

4. Λυμένες ασκήσεις πολλών πιθανών ερωτημάτων καθώς και

5. Ασκήσεις πανελλαδικών εξετάσεων.

Θεωρούμε ότι το επίπεδο των ασκήσεων – ερωτήσεων, καθώς και το πλήθος τους, θα προετοιμάσει επαρκώς τον υποψήφιο για την επιτυχή προετοιμασία του πάνω στα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων.

 

Γ΄ Τεύχος (Μεθοδολογία)

Μικρο Μακροοικονομία, Γ΄τεύχος, Μεθοδολογία

Μικρο Μακροοικονομία, Γ΄τεύχος, Μεθοδολογία

 

Στο Γ’ τεύχος  αναλύεται η μεθοδολογία επίλυσης των ασκήσεων και ερωτήσεων, καθώς και η καθοδήγηση της σκέψης, η οποία με βεβαιότητα θα μας οδηγήσει στην σωστή απάντηση.

Είμαστε της άποψης ότι ο υποψήφιος χρειάζεται περισσότερο να αντιληφθεί το «σκεπτικό» επίλυσης κάθε άσκησης – ερώτησης, παρά να απομνημονεύσει μια έτοιμη «εικόνα» λυμένης άσκησης.

 

 

 

 

Πιστεύουμε ότι αυτά τα βιβλία - βοηθήματα θα φανούν χρήσιμα σε μαθητές της Β’ και Γ’ Λυκείου που προετοιμάζονται για την εισαγωγή τους σε σχολές Οικονομίας και Πληροφορικής, αλλά και σε συναδέλφους καθηγητές που διδάσκουν το μάθημα της Οικονομίας.

 

 

 

 

Το «τέλειο» βιβλίο

Ωραία, πήρες μολύβι και χαρτί ή μια γραφομηχανή και άρχισες να γράφεις. Μπορεί στο σήμερα το μολύβι να λέγεται πληκτρολόγιο, και το χαρτί οθόνη, όμως αυτό δεν αλλάζει την προσπάθειά σου «να μεταφέρεις κάτι». Και αυτό θα το πετύχεις γράφοντας το βιβλίο που φαντάστηκες.

Ζεις, αντιλαμβάνεσαι, βιώνεις, φαντάζεσαι, αποκτάς την όποια γνώση αποφάσισες ή μπόρεσες να κατακτήσεις, προβληματίζεσαι, αλλά και δεν σταματάς ποτέ να ονειρεύεσαι.

Μια μεγάλη θεματολογία «καταγραφής» βρίσκεται λοιπόν μπροστά σου.

Λέγεται ανάγκη να τη «βγάλεις» προς τα έξω, να τη «μοιραστείς» ή αν το θες, ακόμα και να την πουλήσεις. Και αυτή η «μεταφορά» θα γίνει γράφοντας το βιβλίο σου.

Τώρα το έχω έτοιμο στα χέρια μου – εγώ ο αναγνώστης – και διαβάζοντάς το αρχίζω να εισχωρώ στη σκέψη σου. Προσπαθώ να καταλάβω τα μηνύματα που θέλεις να μου στείλεις. Με ένα ιδιόρρυθμο τρόπο «αγοράζω» υλικό που πρέπει να το επεξεργαστώ, όχι να το καταπιώ. Δεν θέλω έτοιμες λύσεις – σπάνια αυτές υπάρχουν.

Ξέρεις τι θέλω από εσένα;

Να σε «καταλάβω»! Ναι, αυτή είναι η λέξη.

Μη μου μιλάς με όρους που δεν ξέρω, μη μου λες μισόλογα, μη σταματάς πριν τελειώσεις, γίνε κατανοητός σε εμένα που δεν ξέρω τη σκέψη σου - που δεν ξέρω το που το πας.

Ιδιαίτερα αν αυτά που μου γράφεις τα χρειάζομαι για να τα πάω παρακάτω, κάτι που συναντάμε ιδιαίτερα στην εκπαίδευση, μη με αφήνεις με «κενά». Δεν με βοηθάς. Με αυτόν τον τρόπο δεν μου μεταφέρεις την όλη εικόνα.

Και ξέρεις, θα στο ξαναπώ, δεν θέλω απαραίτητα να υιοθετήσω τη σκέψη σου. Χρειάζομαι όμως «όλη» τη φωτογραφία του κόσμου σου για να δρομολογήσω τον αυριανό δικό μου.

Δεν ξέρω αν υπάρχει το «τέλειο» βιβλίο. Αν όμως έδινα αυτό τον χαρακτηρισμό, θα ήταν σε εκείνο το βιβλίο το οποίο θα με «μετέφερε» ή θα με «πέρναγε» στο παρακάτω μου χωρίς «κενά» σε αυτό που διάβασα.

Πανελλαδικές εξετάσεις 2020: Video 4 tips για εκείνη την κρίσιμη στιγμή που έρχονται τα θέματα

Πανελλαδικές 2020! Κάτσαμε λοιπόν στα θρανία, βγάλαμε τα στυλό,  βάλαμε κάπου εκεί στην άκρη το νερό ή το χυμό μας. Έγινε ο έλεγχος της ταυτότητας και της καρτέλας μας και περιμένουμε τα θέματα..

Ε, αυτό είναι το διάστημα που οι γνωστές μονάδες του χρόνου «μπερδεύονται» μεταξύ τους. Τα λεπτά γίνονται ώρες.. και αυτό γιατί συνήθως οι αρνητικές σκέψεις «κερδίζουν» τις θετικές..

Σε όλους μας έχει συμβεί..

Σε αυτό το video θα αναλύσουμε 4 σημεία που θα είναι χρήσιμο να προσέξουμε για τις Πανελλαδικές εξετάσεις

Καλή αρχή αλλά και συνέχεια!!

 

Οι Μηχανισμοί της Οικονομίας: Μέρος 1 - Δύο βασικά στοιχεία που συνήθως ξεχνάμε

Μηχανισμοί της Οικονομίας. Αρχικά να σκεφτούμε ότι το σημείο εκκίνησης των δύο βασικών συμμετεχόντων στην αγορά - παραγωγών και καταναλωτών - είναι εντελώς διαφορετικό. Οι πρώτοι θα ήθελαν να πουλήσουν τα προϊόντα τους στις μεγαλύτερες δυνατόν τιμές, ενώ οι δεύτεροι (ακριβώς το αντίθετο) να τα αγοράσουν όσο γίνεται πιο φτηνά.

Επομένως καταλαβαίνουμε ότι δεν πρόκειται για μια και τόσο «φιλική» συνάντηση, αλλά για μια σύγκρουση διαφορετικών συμφερόντων.

Δεν μπορεί να κερδίζουν όλοι

Σε αυτή την ιδιότυπη σκακιέρα οι βασικοί παίκτες (επιχειρήσεις και καταναλωτές) μέσα από μια ανταγωνιστική σχέση επιδιώκουν το προσωπικό όφελος. Δηλαδή το κέρδος που θα οδηγήσει στον πλουτισμό. Αυτός (αν και εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους) είναι ο στόχος και των δύο.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι μηχανισμοί της οικονομίας δεν επιτρέπουν να κερδίζουν όλοι. Αυτό δεν είναι το συνηθισμένο. Κατά κανόνα όταν λέμε ότι ο Α κέρδισε συγχρόνως εννοούμε ότι κάποιος Β έχασε ή κατ’ ελάχιστο, μειώθηκε το επιδιωκόμενο όφελός του.

Για παράδειγμα, μια επιχείρηση έστω ότι μειώνει του μισθούς των υπαλλήλων της. Με την προϋπόθεση ότι τα έσοδα της θα παραμείνουν σταθερά θα πετύχει αύξηση των κερδών της. Ταυτόχρονα όμως οι υπάλληλοι θα έχουν χάσει (απολέσει) μέρος του μισθού τους.

Το risk υπάρχει πάντα

Το δεύτερο στοιχείο που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη είναι ότι στην οικονομία δεν υπάρχουν «σίγουρες» κινήσεις. Αντίθετα η όποια οικονομική απόφαση περιλαμβάνει την ανάληψη κινδύνου (risk). Αυτό που σήμερα εμφανίζεται σαν μια σωστή τοποθέτηση χρημάτων στο αύριο ενδέχεται να αποδειχθεί ότι ήταν λανθασμένη.

Και αυτό όχι (απαραίτητα) γιατί δεν «ζυγίσαμε» σωστά τα δεδομένα αλλά γιατί η εμφάνιση αστάθμητων παραγόντων οδήγησε την σημερινή σωστή σκέψη σε αυριανό ατυχές αποτέλεσμα.

Για παράδειγμα, μπορεί εξετάζοντας τις οικονομικές συνθήκες (στο χρόνο αναφοράς) να προχωρήσαμε στην αγορά ενός σπιτιού και στο κοντινό μέλλον να αυξήθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι φόροι επί της ακίνητης περιουσίας ή λόγω μεγάλης προσφοράς ακινήτων να μειώθηκε η αξία του.

Δεν είναι λίγοι που μέσα στα χρόνια της κρίσης που ξεκίνησε το 2009 έχουν πει «μακάρι να ήμουνα στο ενοίκιο».

Εάν γνωρίζαμε τα παραπάνω ενδεχόμενα το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα προχωρούσαμε στην εν λόγω αγορά.

Μέσα από την προηγούμενη αναφορά καταλαβαίνουμε ότι η  κυκλικότητα χαρακτηρίζει την οικονομία.

Δεν υπήρξε ποτέ οικονομική δραστηριότητα (π.χ. εμπόριο, ναυτιλία, τουρισμός, κατασκευές, κ.α.) ή αξία κάποιας μορφής χρήματος (π.χ. μετοχές, ομόλογα, χρυσός) των οποίων η σε συγκεκριμένη περίοδο ανοδική πορεία δεν ανακόπηκε κάποια στιγμή για να ακολουθήσει αυτό που λέγεται κρίση ή πτώση της τιμής – αξίας του.

Παρόμοιοι όροι με το sky is the limit που χρησιμοποιείται στις χρηματιστηριακές αγορές  δεν σχετίζονται με την πραγματικότητα.

Επίλογος

Κλείνοντας αυτό το 1o μέρος στην ενότητα "Οι Μηχανισμοί της Οικονομίας" θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι στην οικονομία δεν μπορεί να κερδίζουν όλοι. Δεν υπάρχουν «οργανισμοί» που λειτουργούν με σκοπό τον πλουτισμό άλλων.

Η λέξη δωρεάν δεν υφίσταται στην οικονομική πραγματικότητα.

Αυτό που κατά κανόνα συμβαίνει στις οικονομικές συναλλαγές είναι η επιδίωξη του προσωπικού οφέλους κάτω από συνθήκες αφενός κινδύνου (risk) και αφετέρου περιορισμών.

ΑΟΘ (Οικονομία): Τest επανάληψης του 1ου κεφαλαίου

Μετά τον περιορισμό της εξεταστέας ύλης ΑΟΘ λόγω του Κορωναϊού (Covid-19) η πιθανότητα συμμετοχής του κάθε κεφαλαίου στα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων αυξάνεται.

Η επανάληψη που τώρα γίνεται ίσως είναι και η τελευταία για το κάθε κεφάλαιο της Οικονομίας - ΑΟΘ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καλυφθούν τα όποια κενά αλλά και να βεβαιωθούμε ότι έχουμε κατανοήσει (όχι παπαγαλίσει) κάποιες έννοιες. Συμπληρωματικά μπορείτε να παρακολουθήσετε το video επανάληψη του 1ου κεφαλαίου.

Οι παρακάτω 10 ερωτήσεις πιστεύουμε ότι θα φανούν χρήσιμες προς αυτή την κατεύθυνση.

ΑΟΘ: Ερωτήσεις κατανόησης

  1. Ένας μέγιστος δυνατός συνδυασμός παραγωγής είναι ο Α (Χ = 10, Ψ = 90). Η οικονομία γνωρίζει ότι στη ζώνη όπου το Ψ παίρνει τιμές από 50 έως 90 μονάδες για να παράγει μια επιπλέον μονάδα του Χ θα θυσιάσει 2 μονάδες από το Ψ. Εάν μειώσει την ποσότητα του Ψ κατά 40 μονάδες πόσες μονάδες του Χ θα κερδίσει;
  2. Με ποιους τρόπους η οικονομία προσπαθεί να περιορίσει το κύριο οικονομικό πρόβλημα; Πιστεύετε ότι έχει τη δυνατότητα το λύσει;
  3. Σε μια οικονομία που παράγει μόνο τα αγαθά Χ και Ψ, για να παραχθεί μια επιπλέον μονάδα του αγαθού Χ θα θυσιαστούν 2 μονάδες από το αγαθό Ψ. Πόσες μονάδες του Χ θα θυσιαστούν για να παραχθεί μια επιπλέον μονάδα του Ψ;
  4. Αν το κόστος ευκαιρίας παραμένει σταθερό κατά μήκος της ΚΠΔ, τι συμπέρασμα βγάζετε για την μορφή της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων (ΚΠΔ) της οικονομίας; Πως θα σχολιάζατε την καταλληλότητα των συντελεστών παραγωγής (ΣΠ) που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των στα δύο αγαθών;
  5. Τι θα πρέπει να συμβεί στην οικονομία ώστε ένας εφικτός συνδυασμός να γίνει μέγιστος δυνατός;
  6. Η μετανάστευση ανέργων από τη χώρα Α θα επηρεάσει τη θέση της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας Α; Αιτιολογείστε την απάντησή σας.
  7. Ένας μέγιστος δυνατός συνδυασμός παραγωγής είναι ο Α (Χ = 10, Ψ = 90). Η οικονομία γνωρίζει ότι στη ζώνη όπου το Ψ παίρνει τιμές από 50 έως 90 μονάδες για να παράγει μια επιπλέον μονάδα του Χ θα θυσιάσει 2 μονάδες από το Ψ. Εάν μειώσει την ποσότητα του Ψ κατά 40 μονάδες πόσες μονάδες του Χ θα κερδίσει;
  8. Με ποιους τρόπους θα μπορέσει μια οικονομία στο μέλλον να παράγει ένα συνδυασμό που σήμερα χαρακτηρίζεται σαν ανέφικτος;
  9. Μια οικονομία χρησιμοποιεί για την παραγωγή των αγαθών Χ και Ψ μόνο 4 εργάτες. Ο καθένας μπορεί να παράγει 5 μονάδες από το Χ. Ενώ αν μεταφερθεί στην παραγωγή του Ψ θα παράγει την διπλάσια ποσότητα. Πόσες μονάδες από το αγαθό Ψ χάνονται (από τη μέγιστη ποσότητα που θα μπορούσε) αν χρησιμοποιεί 2 εργάτες στο Χ και 1 εργάτη στο Ψ;
  10. Η ύπαρξη ανεργίας σημαίνει (μεταξύ άλλων) και ότι η οικονομία παράγει λιγότερο από το μέγιστο που θα μπορούσε. Αν εξαλειφτεί η ανεργία θα αυξήσει τις παραγωγικές δυνατότητες που ορίζονται από την ΚΠΔ; Σχολιάστε τις προτάσεις.
  11. Η ΚΠΔ μιας οικονομίας περιγράφεται από τη σχέση Υ = 10 – 2.Χ (όπου Χ, Ψ τα αγαθά που παράγονται των οποίων οι ποσότητες είναι ακέραιοι αριθμοί). Πόσες μονάδες του Ψ θα θυσιαστούν αν η οικονομία θέλει να αυξήσει την παραγωγή του Χ κατά μια μονάδα;

Με τις προηγούμενες ερωτήσεις θεωρούμε ότι καλύπτουμε ένα σημαντικό μέρος του 1ου κεφαλαίου ΑΟΘ που σχετίζεται κυρίως με τη μεθοδολογία των ασκήσεων.

Καλή συνέχεια στην προσπάθειά σας.

 

Risk Management – Part C

Manolis Anastopoulos @ University of Leicester - Risk Management

2.3 Risk (volatility) of a portfolio and the efficient frontier

The previous analysis concluded that the higher volatility increases the risk. We have also accepted in our analysis the regime of the risk–adverse investors, which mean the desire of minimizing the volatility in portfolios. Certainly, such a decision includes an effect in the opposite direction; if we limit the volatility (risk) we are at the same time limiting the prospective rate of return.

Consequently, in order to limit the volatility, it would be to our benefit to include in our portfolio securities with negative or low correlation, i.e. different risk’s securities in a way that prospective fluctuations of individual securities would cancel each other to a satisfactory extent. For instance, an increase in a specific raw material might be good for a producing company but not for a company that uses the specific raw material. Thus, it would be to our benefit to include both companies’ shares into our portfolio.

Therefore, it can be argued that through diversification, i.e. a combination of a satisfactory number of different assets or shares, we can attain a portfolio of a high average rate of return with less fluctuation. As stated in an recent article (JWH Journal 2005), ‘ As the number of stocks in the portfolio increases, there will be a reduction in the idiosyncratic risk or unique risk associated with the individual stocks, and the overall risk of the portfolio should more closely match the systematic risk of the market.’

Such a diversified portfolio that succeeds the highest average rate of return for a given level of risk, or, in other words, the portfolio that manages risk and return is called efficient portfolio.

Finally, we conclude that there are ‘efficient’ portfolios that ‘optimally’ balance risk and return. These optimal portfolios, according to the Modern Portfolio Theory (MPT), are lying across an upward-sloping curve called the efficient frontier of portfolios (fig. 2.3).

 

The efficient frontier -Manolis Anastopoulos

 

The above chart makes clear that for any given value of volatility (risk), investors can choose an ‘optimal’ portfolio that gives them the greatest possible rate of return.

Certainly, the portfolio, in order to give the maximum return for the amount of risk investors wish to bear, should lie on the efficient frontier, rather than lower in the interior of the curve. In addition, it is also worth mentioning, that as an investor moves higher up the curve, he undertakes proportionately more risk for a lower return, and, on the other hand, as he moves lower down the curve, he prefers a combination of low risk and low return.

 

2.3.1 Indifference curves and risk

Given that, as earlier stated, the majority of investors are risk–averse, it is anticipated that their indifference curves (x1, x2, z1, z2) will slope upwards from left to right (fig. 2.3). The curve’s slope indicates the fact that risk–averse investors are requesting proportionally more expected return than the risk level they are to undertake. On the contrary, the curve will slope downwards, when we consider risk–taking investors.

We conclude that - as Markowitz stated, investors ask for different portfolios of assets based on how risk-averse they are. For example, as illustrated in (fig. 2.3), an investor with an indifference curve of x1 (who is less risk-averse than the other with indifference curve of Z1) choose the point a that represents a portfolio with a less volatility (risk) and less expected return, as well.

 

2.3.2 Portfolios with equities and cash

When investing in risk-free assets, i.e. cash, we have a ‘pure’ return Rf, say 5%, with an σk (standard deviation) which equal to zero - point A in (fig.2.3.2). Certainly, we have the option, instead of investing in cash, to invest in ‘risky’ assets, i.e. securities or bonds, with a higher expected return and a higher σk, as well – point B in (fig. 2.3.2).

Certainly, investors should choose any point between A and B or right of B close to C, which means a combination of risk-free assets and a share mix.

Undoubtedly, as we move to the right, we increase the expected return of our portfolio and the standard deviation as well. As a result, an investor might think of borrowing an (X) amount at the risk-free rate of say 4% in order to buy a share mix of the same amount (X) that theoretically will offer him a higher expected return, say 12%. In such a case he would benefit from the difference of 8% (12% - 4%).

Finally, as illustrated in (fig.2.3.2), the straight line ABC, - which is called the Capital market line, can be regarded as the ‘new’ efficient frontier. As stated in his book (King 1999), ‘The capital market line shows the highest possible expected return for each possible degree of risk, once lending or borrowing at the risk-free rate is permitted.’

Portfolios with equities and cash - Manolis Anastopoulos

 

The point B, where the line that starts from the Rf touches the ‘original’ efficient line, represents the market portfolio, which is the ‘target’ of all investors, or, in other words, – as stated in his book (King 1999:84), ‘All investors want an identical portfolio of risky assets which, on its own, would take them to B.’

However, such a market portfolio - which is a risky portfolio – that succeeded through diversification to eliminate all the risk factor that was possible to eliminate, should (among others) contain all companies’ shares quoted on the stock exchange, which is undoubtedly unattainable. The aforementioned unattainable concept of including all shares can be overcome by selecting a maximum of 20 shares, this number of which has been proved to reduce significantly the risk that was possible to eliminate.

As stated in their book (Lumby & Jones 2002), ‘ Several studies have shown that constructing a randomly selected portfolio of shares consisting of only between fifteen and twenty different securities results in the elimination of around 90% of the maximum amount of risk which it would be possible to eliminate through diversification.’

This theory that actually expanded the Markowitz work, since it ‘offered’ the option to investors of including risk-free assets in their portfolios, was introduced by James Tobin in 1958. The theory called separation theorem.

 

 

Το ποδόσφαιρο το γνώρισα πολύ «αλλιώς» όπως και αυτή τη χώρα..

Κυριακή βράδυ και η Ελλάδα παρακολουθεί ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι που κρατάει προσηλωμένους τους θεατές για 180 λεπτά (χωρίς την παράταση..) και βέβαια παρά την διπλή χρονικά διάρκειά του δεν τελειώνει. Αυτό λέγεται θέαμα - διπλάσιος χρόνος αλλά και όχι the end αλλά to be continued!

Ατυχώς επαναλαμβανόμαστε σαν χώρα και σε αυτό το θέμα. Δεν ήταν η πρώτη φορά που στο ποδοσφαιρικό γήπεδο πήραν το ρόλο του πρωταγωνιστή από του παίκτες διάφορα πρωτοπαλίκαρα με πρωτότυπους εξοπλισμούς και γενικά με περίεργες συμπεριφορές!

Με αυτή την έννοια – της επανάληψης – δεν μας εντυπωσιάζει το γεγονός μια και το έργο έχει ξαναπαιχτεί, και όχι μόνο μια φορά. Αυτό που κυριαρχεί στη σκέψη μας είναι θυμός, απογοήτευση και βέβαια αποχή!

Αποχή. Μια λέξη που αν την «ψάξεις» θα αντιληφθείς ότι είναι η «κατάληξη» δεκάδων άλλων!

Για να αναλύσουμε λίγο το θέμα.

Αποφασίζω λοιπόν μια ωραία Κυριακή (μπορεί να είναι και Σάββατο..) να πάω στο γήπεδο να δω «μπάλα» όπως έλεγαν κάποτε.

Ωραία! Ξεκινάω λοιπόν και προσεκτικός και παρατηρητικός όπως είμαι ρίχνω τις ματιές μου για να αποφύγω καμιά «ξώφαλτση» από παρέες που ίσως έχουμε διαφορετική οπτική στους «χρωματισμούς». Βεβαίως, έχω τα ματάκια μου (έντονα) ανοιχτά γιατί άλλα παιδάκια μπορεί να «παίζουν» μεταξύ τους αλλά το να μου ΄ρθει κι εμένα κάνα «δωράκι» στο κεφάλι δεν αποκλείεται.

Έφτασα όμως σώος. Στρογγυλοκάθομαι και περιμένω τις ομάδες να εμφανιστούν στο γήπεδο. Η ατμόσφαιρα δεν με αφήνει να «νιώσω» την περίοδο της αναμονής. Ακούω χαρούμενους ανθρώπους να μιλάνε ιδιαίτερα πολιτισμένα και έχοντας προσέξει τη λεπτομέρεια της κάθε λέξης που χρησιμοποιούν. Το ανθολόγιο τους έχει παραλήπτη την αντίπαλη ομάδα της οποίας οι οπαδοί (όχι φίλαθλοι) απουσιάζουν! Το πρώτο ωραίο! Παίζουν δύο ομάδες αλλά οι φίλαθλοι είναι μόνο της μιας!

Αρχίζει το ματς! Τι θέαμα είναι αυτό! Ποια Μπαρτσελόνα, Λίβερπουλ και Μπάγερν; Εδώ να δεις πως παίζετε το ποδόσφαιρο! Είμαστε χρόνια μπροστά - κάτι σαν τον Άγιαξ όταν πρωτοεμφανίστηκε!

Και να που ήμουν «τυχερός» και το ματς δεν τελειώνει. Μέσα σε αυτήν την ξέφρενη γιορτή κάποιοι ζαλισμένοι από τη σαμπάνια πετούν προς τον αγωνιστικό χώρο διάφορα «παιχνίδια». Ενώ άλλοι «μπουκάρουν» σε αυτόν. Τους αρέσει η αμεσότητα – δεν μπορούν την απόσταση.

Και κάπως έτσι μετά από τέσσερεις ώρες φεύγω χορτάτος από ποδόσφαιρο και έχοντας προηγούμενα απολαύσει την έννοια του πολιτισμού.

Γυρνάω σπίτι μου – προσεκτικός πάντα – στα τριγύρω ενδεχόμενα ανοίγω την τηλεόραση και η εικόνα βρίσκεται ακόμα εκεί!

Το μετά και οι σκέψεις

Περνάνε μέρες, βγαίνουν (από τις αρχές) ανακοινώσεις οι οποίες το τι ακριβώς εννοούν και σε ποιους απευθύνονται δεν αντιλαμβάνομαι, και μετά από λίγο να ΄μαστε μπροστά στο ίδιο υπερθέαμα!

Οι απέξω της χώρας μιλάνε για Grexit! Να οι συνειρμικές σκέψεις. Αυτό τον όρο που τώρα αφορά το χώρο του ποδοσφαίρου τον άκουγα πάνω από 2 χρόνια για την Ελλάδα. Μήπως τελικά το ποδόσφαιρο της χώρας μου είναι μια μικρογραφία του ευρύτερου περιβάλλοντος!

Και εδώ αρχίζει ο απολογισμός. Τώρα σταματάνε τα αστειάκια και ξεκινούν τα σοβαρά. Είναι η ώρα της πραγματικότητας. Έχω ένα ρητορικό ερώτημα για τον εαυτό μου: Που πήγα και γιατί; Είναι οι στιγμές που μου μιλάω αλλά δεν παίρνω απαντήσεις. Απαξιώ να ασχοληθώ με τις απορίες μου. Με θεωρώ εκτός τόπου και χρόνου. Θυμώνω μαζί μου που με υποτίμησα τόσο πολύ.

Το αποφάσισα λοιπόν πριν με χαστουκίσω. Απέχω!

Το ποδόσφαιρο το γνώρισα πολύ αλλιώς όπως και αυτή τη χώρα..





Κρυπτονομίσματα. Που «οδηγεί» η εμφάνιση του Bitcoin και των άλλων ψηφιακών νομισμάτων;

Και να λοιπόν η εποχή που τα νομίσματα εκτός από τις Κεντρικές Τράπεζες «προσφέρονται» και από εταιρείες Software!

Αυτή η νέα μορφή «μέσου συναλλαγών» τα κρυπτονομίσματα (cryptocurrencies) όπως το Bitcoin, Litecoin, Ethereum, Ripple, αλλά και αρκετές δεκάδες άλλα, πολλαπλασιάζουν την αξία τους μέσα σε λίγες μόλις μέρες.

Σαν αποτέλεσμα, τα ψηφιακά νομίσματα (digital tokens) γίνονται πόλος έλξης για εκείνους που αναζητούν την υπέρ απόδοση των κεφαλαίων τους! Κάποιοι τους ονομάζουν επενδυτές! Εμείς θα χρησιμοποιούσαμε άλλο όρο.

Το νέο project αναζητά όνομα (τίτλο)

Μια ομάδα λοιπόν προγραμματιστών (όχι πάντα επώνυμη) φτιάχνει ένα κρυπτονόμισμα το οποίο αποδέχονται ολοένα και περισσότερες - ανά τον κόσμο - εταιρείες σαν μέσο οικονομικών συναλλαγών ενώ ταυτόχρονα εν είδη μετοχής ή εμπορεύματος γίνεται και αντικείμενο αγοροπωλησίας με σκοπό φυσικά  το κέρδος.

Δεν είναι ξεκάθαρος (στο μέχρι σήμερα γνωστό οικονομικό λεξικό) ο όρος που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει αυτό το νέο μέσο ανταλλαγών; Είναι νόμισμα, εμπόρευμα, τίτλος ή είναι «κάτι» χωρίς όνομα;

Τα βασικά χαρακτηριστικά του και το περιβάλλον

Αυτό το «κάτι» δεν προσδιορίζεται (επί του παρόντος) από συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο μια και το κράτος είναι απών στην παρουσία – κυκλοφορία του. Αυτή η έλλειψη  νομοθεσίας λειτουργεί αποτρεπτικά για τους θεσμικούς επενδυτές.

Η αποκεντρωμένη φύση του το τοποθετεί «απέναντι» στις τράπεζες που μεταφράζεται ότι από τη μια κερδίζει οπαδούς ενώ από την άλλη δημιουργεί το φόβο της μη ελεγχόμενης κατάστασης.

Το μόνο που ζητάει είναι μια σύνδεση στο internet και ο οποιοσδήποτε - γνωστός ή άγνωστος - αποστέλλει ή δέχεται χρήματα από όπου και από όποιον χωρίς να «ενδιαφέρεται» για πληροφορίες όπως «ονόματα» ή το «γιατί» των συναλλαγών.

Κάποιοι συνδέουν την παρουσία αυτού του μυστηριώδους νέου τεχνολογικού μέσου με παράνομες δραστηριότητες χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι προηγουμένως οι εν λόγω δραστηριότητες δεν έβρισκαν τρόπο να υπάρχουν.

Η τουλάχιστον «παράξενη» μορφή του εσχάτως προσφέρει και καταφύγιο στα κεφάλαια σε περιόδους οικονομικής ή πολιτικής κρίσης! Κάτι σαν να θέλει να σταθεί δίπλα στο χρυσό ή και να του διεκδικήσει το ρόλο του «ασφαλούς καταφυγίου».

Προσπαθώντας να «αναγνωρίσουμε» τα οφέλη και το ρίσκο

Στην τωρινή αναφορά μας για τα κρυπτονομίσματα - που δεν είναι μόνο το Bitcoin (Πυροτέχνημα ή όχι) -  οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι γνωρίζουμε σχετικά λίγα για αυτό τα νέα «προϊόντα» και τις υπέρ αποδόσεις τους. Αυτή η έλλειψη γνώσης μας καθιστά επιφυλακτικούς απέναντι τους και με πολλά ερωτήματα να αναζητούν αν όχι απαντήσεις οπωσδήποτε χρόνο για σκέψη και προβληματισμό.

  • Είμαστε μπροστά σε μια νέα μορφή χρήματος που θα αλλάξει τον χάρτη του μέχρι τώρα γνωστού νομισματικού συστήματος;

Σε αυτή την περίπτωση προσπαθούμε να φανταστούμε το νέο πλαίσιο του περιβάλλοντος  της νομισματικής κυκλοφορίας αλλά και τον ενδεχόμενο πληθωρισμό.

  • Αποτελεί μια μορφή «αντίδρασης» στην αποτυχία του οικονομικού συστήματος; Κάποιοι θέλουν να «τιμωρήσουν» τις τράπεζες και την πολιτική που ακολουθούν; Αμφισβητείται η αποκλειστικότητα του κράτους στην «κοπή» και στον έλεγχο της κυκλοφορία του νομίσματος;

Θα μπορούσαν να συνυπάρχουν όλα τα παραπάνω. Βέβαια θα πρέπει στο σημείο αυτό να εκτιμηθεί και να σταθμιστεί το ενδεχόμενο η οικονομία να χάσει ακόμα περισσότερο τον αυτοέλεγχό της.

  • Η τεράστια ζήτηση που εκδηλώνεται από επενδυτές και μη για τα κρυπτονομίσματα οφείλεται σε συγκεκριμένα λόγους;

Είναι τα χαμηλά επιτόκια; Υπάρχουν όμως και οι υπέρ αποδόσεις των μετοχών στα χρηματιστήρια αλλά και πολλές νέες ιδέες που ζητούν χρηματοδότη.

Είναι αποτέλεσμα ανησυχίας που προέρχεται από πιθανές γεωπολιτικές εξελίξεις; Οπότε δικαιολογείται να  «ψάχνουμε» για καινούρια μορφή χρυσού! 

  • Είναι το νέο «παιχνίδι» των millennials; Όπως αντίστοιχα ήταν τα χρηματιστήρια για την γενιά των yuppies των ΄80s;

Η νέα generation των millennials χαρακτηρίζεται αφενός για το έντονο εγώ που «βγαίνει» μέσω των selfies και των likes και αφετέρου για την αναζήτηση της καλοπέρασης αδιαφορώντας για τα κοινά αλλά έχοντας μεγάλη σχέση με την τεχνολογία.

  • Είναι απλά ένα τρόπος που σκέφτηκε η νέα τεχνολογία για να ελκύσει επενδυτές και χρήστες; Ένα «φαινόμενο» που μένει να δούμε πότε θα «εκτονωθεί»;

Ο Paul Krugman σε συνέντευξη του στο Business insider αναφέρει ότι «το κρυπτονόμισμα είναι ακόμα πιο εξόφθαλμη φούσκα από την στεγαστική φούσκα»

Κάποιοι χαρακτηρίζουν τα κρυπτονομίσματα σαν «ευκαιρία ζωής». Άλλοι που έζησαν το γκρέμισμα των χρηματιστήριων είναι διστακτικοί στο να αποδεχτούν ότι ο όρος «ευκαιρία ζωής» μπορεί να υφίσταται για τους «πολλούς» στο υπάρχον οικονομικό σύστημα.

Εσείς τι πιστεύετε;





Econtopia. Το νέο όνομα της ιστοσελίδας

Μετά από ενάμιση χρόνο η ιστοσελίδα http://econtopia.gr (πρώην Οικονομική Παιδεία) αποφάσισε να αλλάξει το όνομά της σε http://econtopia.gr

Η Econtopia δεν θα καταργήσει τη βασική θεματολογία της που προέρχεται από το χώρο της οικονομίας. Όμως λόγω της αυξανόμενης πολυπλοκότητας του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο παίρνουμε τις αποφάσεις μας αισθάνθηκε την ανάγκη να προσθέσει νέες «σκέψεις» που βρίσκονται σε όμορους της οικονομίας χώρους.

Με τη νέα της μορφή η Econtopia ευελπιστεί να προσφέρει μια περισσότερο πραγματική «ανάγνωση» και «αποκωδικοποίηση» της καθημερινότητάς μας. Προς αυτή την κατεύθυνση οι απόψεις και η κριτική σας είναι πάντα καλοδεχούμενες.

Καλά ταξιδέματα!