Τα «μονοπάτια» που μας οδήγησαν στην οικονομική κρίση του 2009 (Γ’ μέρος - Η προσπάθεια ανοικοδόμησης της οικονομίας)

/0 Comments/in /by

Και όπως όλα τα ωραία κάποτε τελειώνουν έτσι και η εικονική χρυσή 10ετία (1998-2008)  χάθηκε, μάλλον δια παντός,  με ένα θορυβώδες σπάσιμο της φούσκας που η «κάλπικη» λάμψη της  δημιούργησε.

Φθάνουμε λοιπόν στο 2010 για να αρχίσουν τα μνημόνια, τα προγράμματα στήριξης, το ΔΝΤ, και η επιτήρηση της οικονομίας! Κάποιοι θεωρούν ότι ήταν αναπόφευκτο μια και δεν υπήρχαν πλέον πρόθυμα κεφάλαια να δανείσουν τη χώρα με μη απαγορευτικά επιτόκια. Άλλοι θα ισχυριστούν ότι με τον κατάλληλο προγραμματισμό της οικονομικής πολιτικής θα μπορούσαμε να έχουμε  «ξεφύγει» των μνημονίων. Πάντα υπάρχουν πολλές απόψεις.

Ανεξάρτητα από τα αν ακολουθήσαμε το σωστό ή όχι «μονοπάτι», οδηγώντας πλέον το όχημα της Ελλάδας μέσα στη συγκεκριμένη διαδρομή που επιλέξαμε, αποφασίσαμε (μεταξύ πολλών άλλων..) να πρωτοτυπήσουμε ιδιαίτερα! Συγκεκριμένα, στα επόμενα χρόνια οι λέξεις: διαπραγμάτευση, κόκκινες γραμμές, συμφωνία, κ.ά. χρησιμοποιούνται με διαφορετική (..) από τη γνωστή τους έννοια!

Στόχος όμως ήταν και είναι (..) με τις ωραίες υπογραφές μας επί των μνημονίων, των «συμφωνητικών» εκχώρησης δημόσιας περιουσίας ή στην καλύτερη περίπτωση υποθήκευσης δημόσιου πλούτου, να βγάλουμε την οικονομία από την βαθειά ύφεση, δηλαδή να επιστρέψουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Θαυμάσια! Και πως γίνεται αυτό; Εύκολα!

Θα πρέπει λοιπόν..

Να τονώσουμε τη ζήτηση η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγής, άρα σε μείωση της ανεργίας, επομένως σε αύξηση του εισοδήματος και να η νέα αύξηση της ζήτησης και να πήρε μπρος η τελματωμένη οικονομία!

Να δώσουμε κίνητρα για προσέλκυση επενδύσεων οι οποίες θα αυξήσουν τις θέσεις απασχόληση, άρα το εισόδημα, τη ζήτηση και να πάλι που πήραμε μπρος.

Αλλά υπάρχει και..

Το κράτος! Πως θα φτιάξει τον (μονίμως) ελλειμματικό προϋπολογισμό του;

Πανεύκολα! Αυξάνοντας τα έσοδα! Κύρια πηγή οι φόροι, μια και η επιχειρηματική του δραστηριότητα δεν «φημίζεται» για σημαντικές αποδόσεις. Και ασφαλώς τι το πιο εύκολο να φορολογείς τα νόμιμα εισοδήματα! Τα άλλα εισοδήματα που φοροδιαφεύγουν; Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα...

Βέβαια στον κρατικό προϋπολογισμό υπάρχει και ένα σκέλος που λέγεται έξοδα! Μήπως να κοιτάξουμε και προς αυτήν την πλευρά; Ίσως ο εδώ και χρόνια διογκωμένος δημόσιος τομέας χρειάζεται κούρεμα, αντί του συνεχιζόμενου κουρέματος του ήδη πενιχρού μέσου εισοδήματος των πολιτών;

Λες να φοβόμαστε μήπως μειωθεί η ιδιαίτερα υψηλή παραγωγικότητά του (!) και το επίσης υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρει μέσα από την άριστη οργάνωση του η οποία μεταξύ άλλων οδήγησε και στην ολική εξάλειψη της γραφειοκρατίας;

Καλή η θεωρία..Όμως..

Είναι πράγματι δύσκολο να διακρίνουμε ποια είναι η πραγματική προσπάθεια που γίνεται προς μια έστω από τις παραπάνω οικονομικές λογικές. Ή όπως επιβάλλεται, προς το συνδυασμό τους που θα οδηγούσε τη χώρα μας στη έξοδο από την ύφεση.

Δεν βλέπουμε την περίφημη αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, τον εκσυγχρονισμό του, και την αύξηση της παραγωγικότητάς του.

Δεν υπάρχει εισροή στα κρατικά ταμεία φόρων από εισοδήματα που διέφυγαν σε φορολογικούς παραδείσους.

Δεν αντιλαμβανόμαστε την παροχή κινήτρων για αύξηση των επενδύσεων. Για την ακρίβεια παρατηρούμε τη συνεχιζόμενη παροχή αντι-κινήτρων.

Δεν προγραμματίζεται καμία κίνηση που θα οδηγούσε σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει!

Δεν γνωρίζουμε βάσει ποιου οικονομικού μοντέλου η συνεχιζόμενη μείωση του νόμιμου εισοδήματος μπορεί να οδηγήσει μια χώρα στην ανάπτυξη.

Το μόνο ορατό επίτευγμα της προσπάθειας (..) ανοικοδόμησης είναι η φτωχοποίηση ενός λαού που «οδηγήθηκε» σε μια τεχνητή απογείωση για να «εκτεθεί» λίγα μόλις χρόνια μετά σε μια ελεύθερη πτώση..

Τα «μονοπάτια» που μας οδήγησαν στην οικονομική κρίση του 2009 (B’ μέρος ~ Το «θορυβώδες» σπάσιμο της φούσκας)

/0 Comments/in , /by

Οι μακροοικονομικοί δείκτες

Και έτσι ξαφνικά (!) τη 2ετία 2007-08 η «λάμψη» της προηγούμενης χρυσής 10ετίας  αρχίζει να ξεθωριάζει είτε σε μικροοικονομικό, είτε σε μακροοικονομικό επίπεδο.

Οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης (με υψηλό τον Μάρτιο του 2003 το 3,8 %) περνούν μια 4ετη περίοδο μέσης ανάπτυξης της τάξης του 1% (± 0,5 %) για να ξεκινήσει η καθοδική τους πορεία από το 2ο 3μηνο του 2007 και βεβαίως από το 2009 να έχουν αρνητικές τιμές.

Το χρέος σαν ποσοστό του ΑΕΠ debt/GDP από το 103,7 του 2002 βρέθηκε στο 176,9 το 2015.

Το ποσοστό ανεργίας από μια μέση τιμή του 10 % (± 2 %) της περιόδου 2001-06, από το 2007 μέσω συνεχούς αύξησης κυμάνθηκε στο 26 % το 2015!

Η  κατανάλωση (ιδιωτών) από τα ιστορικά υψηλά των 43367,50 € εκατ. Το 4ο τρίμηνο  του 2008 βρέθηκε στο επίπεδο  των 32000,3 € εκατ. το 2015.

Ο γενικός δείκτης του χρηματιστηρίου Αθηνών από τις 5.000 μον. του 2007 και μέσω σταδιακής πτώσης του, βρίσκεται από τα μέσα του 2011 σε επίπεδα κάτω των 1.000 μον, όπου εξακολουθεί να είναι μέχρι και σήμερα (10.4.17) 681,46 μον.

Ξεχνώντας τους αριθμούς..

Οι μη εξοικειωμένοι με τους μακροοικονομικούς δείκτες αντιλαμβάνονται πλήρως την «νέα» πραγματικότητα μέσω της σταδιακής συρρίκνωσης  του εισοδήματός τους. Η συρρίκνωση είναι άμεσα «ορατή» μέσω της πραγματικής μείωσης, και έμμεσα «αναγνωρίσιμη» μέσω της συνεχούς φορολόγησης. Βεβαίως, η ταυτόχρονη «δράση» των προηγούμενων δύο καθιστά το αποτέλεσμα οδυνηρό.

Την παραπάνω «πολυτέλεια» αντίληψης και συνειδητοποίησης την έχουν οι τυχεροί που εξακολουθούν να εργάζονται γιατί το 1 στα 3 άτομα που συνθέτουν το εργατικό δυναμικό της χώρας (Ελλάδα) είναι άνεργοι φτωχοποίηση του σήμερα . Και φυσικά η κάποτε νόμιμη αποζημίωση «σπανίζει» για εκείνους που σε αυτό το διάστημα έχασαν τη δουλειά τους.

Η πραγματική οικονομική κατάσταση του μέσου Έλληνα είναι ατυχώς χειρότερη διότι καλείται - έχοντας δεχτεί τις τόσο μεγάλες μειώσεις στο διαθέσιμο εισόδημά του - να αποπληρώσει τα δάνεια που είχε συνάψει στα χρόνια της «εικονικής» ευδαιμονίας! Τώρα γίνεται αντιληπτή η «ψεύτικη» υπόσταση του ΜΟΥ που συνόδευε σπίτια, αυτοκίνητα, σκάφη, κ.α. Τώρα γίνεται αντιληπτό 8 χρόνια με λιτότητα ότι δεν βιώνουμε μια «συνηθισμένη» ύφεση της οικονομίας,  αλλά κάτι πολύ χειρότερο σε ένταση αλλά και σε διάρκεια!

Κλείνοντας αυτό το Β’ μέρος της αναφοράς μας στους λόγους της κατάρρευσης της Ελληνικής οικονομίας, να σημειώσουμε ότι ο δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα κορυφώθηκε στις αρχές του 2009, και  αμέσως μετά, έτσι μαγικά (!!), άρχισε η τεράστια μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος! Αυτή η χρονική συνέπεια δεν βρίσκει «επαρκή» αιτιολόγηση με τη  δικής μας οικονομική λογική…

ΥΓ. Στο Γ’ και τελευταίο μέρος  θα αναφερθούμε στην προσπάθεια ανοικοδόμησης της οικονομίας που γίνεται ή θα έπρεπε να γίνεται.

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Τα «μονοπάτια» που μας οδήγησαν στην οικονομική κρίση του 2009 (Α’ μέρος)

/0 Comments/in , /by

Οι (ατυχείς) συγκρίσεις

Προσπαθώντας να συγκρίνουμε το βιοτικό επίπεδο της μεσαίας τάξης 10 χρόνια πριν την οικονομική κρίση του 2009 σε σχέση με το σήμερα, μάλλον θα δυσκολευτούμε να πιστέψουμε ότι τα στοιχεία αφορούν κατοίκους της ίδιας χώρας!

Η προηγούμενη διαπίστωση ασφαλώς δεν σημαίνει ότι χαρακτηρίζουμε την καταναλωτική συμπεριφορά του μέσου Έλληνα στην προ του 2009 δεκαετία σαν ορθολογική σε σχέση με τις τότε πραγματικές οικονομικές δυνατότητές του. Όμως σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, ο υπερ-καταναλωτισμός να μεταλλάσσεται σε αρνητική κατανάλωση και με τις γνωστές τραγικές κοινωνικές διαστάσεις, ιστορικά μας παραπέμπει στο κραχ της Αμερικής του 1929 και στην μεγάλη ύφεση που ακολούθησε.

Περίοδος 1998 – 2008. Η εικονική χρυσή 10ετία!

Mε αρκετή δόση «δημιουργικής λογιστικής» στην εμφάνιση των μακροοικονομικών μεγεθών (μείωση πληθωρισμού, επιτοκίων, ελλειμμάτων, εξωτερικού χρέους), η Ελλάδα πιάνει τα κριτήρια του Μάαστριχ, και πανηγυρικά εισέρχεται (σαν πλήρες μέλος) στο club της ενωμένης Ευρώπης τον Ιούνιο του 2000!

Από την 1η Ιανουαρίου του 2002, μαζί με τις υπόλοιπες 11 χώρες, η χώρα υιοθετεί το ευρώ με ισοτιμία 1€ = 340,75 δρχ.

Η εισροή των κοινοτικών πακέτων στήριξης που είχε αρχίσει από τη 10ετία του 1980 συνεχίζεται με το τρίτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης (17 τρις δρχ). Οι «αριθμοί» προσδίδουν μια εντυπωσιακή εικόνα στα μακροοικονομικά μεγέθη!

Οι επιχειρήσεις επεκτείνουν την δραστηριότητά τους σε μια νέα αγορά. Αυτή που δημιουργήθηκε μετά το άνοιγμα της ενωμένης Ευρώπης προς τις χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Μέρος της χρηματοδότησης (με κόστος ασφαλώς χαμηλότερο του τραπεζικού δανεισμού) των νέων επιχειρηματικών projects προσφέρει η είσοδος των μετοχών των εταιριών στο Χρηματιστήριο, όπου οι διαφαινόμενες «λαμπρές» προοπτικές ανάπτυξης σε συνδυασμό με το νέο επάγγελμα των «παπαγάλων» εκτοξεύουν (ήδη από το 1997-99) τις τιμές των μετοχών τους! Στο διάστημα Σεπ, 1997 – Σεπ, 1999 ο  Γενικός δείκτης του ΧΑΑ από τις 1.700 μονάδες βρέθηκε στις 6.300!

Ο τρόπος με τον οποίο αρκετές εταιρίες εκπλήρωσαν τα κριτήρια της επιτροπής κεφαλαιαγοράς για την είσοδό τους στο Χρηματιστήριο θύμιζε εν πολλοίς  τον τρόπο με τον οποίο οι μακροοικονομικοί δείκτες της Ελλάδας εκπλήρωσαν τα κριτήρια του Μάαστριχ!

Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1999, το Ελληνικό χρηματιστήριο, επίμονα πλουτίζει  τον οποιονδήποτε ασχολείται με αυτό! Με τη διαφορά ότι ο πλουτισμός είναι στα χαρτιά! Αυτά, δηλαδή τα χαρτιά,  εμφανίζουν το αρχικά υπενδεδυμένο (!) κεφάλαιο του 1.000.000 δρχ. να έχει γίνει σε 2 – 3 μήνες 5.000.000 δρχ.! Όμως παρά την υπερ-απόδοση,  ελάχιστοι πωλούν τις μετοχές τους ώστε να καταγράψουν πραγματικά κέρδη.

Οι υπεραποδόσεις του Ελληνικού χρηματιστηρίου κορυφώθηκαν το 1999

Είναι η περίοδος που άπαντες «επενδύουν» στο Χρηματιστήριο. Κάποιοι όμως, και είναι οι περισσότεροι, αγνοούν τους βασικούς «κανόνες» λειτουργίας του.. Η περίοδος που όλοι οι Έλληνες, ανεξαρτήτως προηγούμενης ειδικότητάς τους, έγιναν οικονομολόγοι – αναλυτές της πορείας των μετοχών ΟΛΩΝ των εισηγμένων εταιριών! Η εποχή που γνωστός μου γιατρός μου «υποδείκνυε» ποιων εταιριών μετοχές να αγοράσω! Δεν θυμάμαι εγώ - σαν οικονομολόγος, να του έχω «διδάξει»  ιατρικά θέματα..

Σε αυτή την κάκιστη σχέση με την πραγματικότητα συμβάλλει το καθημερινά επαναλαμβανόμενο  γνωστό ανέκδοτο the sky is the limit,  αλλά και οι εκτιμήσεις - δηλώσεις  από επίσημα χείλη  ότι το χρηματιστήριο  θα ξεπεράσει τις 7.000 μονάδες”.

Κατά τη διάρκεια αυτής της «μαγικής» περιόδου, τα ποσά που μπήκαν στα ταμεία των εταιριών (από την εισαγωγή των μετοχών τους  στο χρηματιστήριο) αλλά και στη συνέχεια (λόγω αυξήσεων του μετοχικού κεφαλαίου τους) υποτίθεται ότι χρηματοδότησαν τον εκσυγχρονισμό,  την ανταγωνιστικότητά και τις παραγωγικές επενδύσεις τους!

Όπως ακριβώς υποτίθεται ότι και η Ελλάδα διοχέτευσε προς την «αντίστοιχη κατεύθυνση»  τα τεράστια κονδύλια που εισέπραττε από την Ε.Ε.

Και με την ίδια λογική του υποτίθεται είχαμε: αύξηση του βιοτικού επιπέδου, τις Porsche να «συνωστίζονται», τις διακοπές των 40 ημερών – τουλάχιστον οι μισές στο εξωτερικό, τις καθημερινές εξόδους – φυσικά σε πολυτελείς προορισμούς, αλλά και απαραίτητα τις πισίνες στα νεόκτιστα σπίτια! Που να βρεις θάλασσα στην Ελλάδα; Και από ενδυματολογικές συνήθειες,  ασφαλώς  μόνο «φιρμάτες» καταστάσεις... Το ερώτημα δεν ήταν το πως θα πληρώσω, αλλά το ποια από τις 5-6 κάρτες μου θα διαλέξω για να πληρώσω!

Ο εικονικός πλουτισμός

Ασφαλώς ούτε λόγος για την χρηματοδότηση των νέων καταναλωτικών προτύπων. Ας είναι καλά οι τράπεζες! Να σου τηλεφωνούν για να σε ενημερώσουν ότι έχει εγκριθεί δάνειο στο όνομά σου που ουδέποτε είχες ζητήσει, ήταν πράγματι αρκετά πρωτότυπο!

Πόσο εύκολος ήταν τελικά ο πλουτισμός! Η απόκτηση σπιτιών, αυτοκινήτων, σκαφών, γενικά καταναλωτικών αγαθών που απλά θέλαμε! Και βέβαια ακόμα ποιο εύκολο να λες το σπίτι ΜΟΥ,  το αυτοκίνητό ΜΟΥ ή το σκάφος ΜΟΥ!

Στην πραγματικότητα υπήρχε και το δάνειό ΜΟΥ, το οποίο έχει την «κακή» συνήθεια να πρέπει να επιστραφεί. Όμως ξεχάσαμε ότι ο τίτλος του ΜΟΥ υπάρχει αν και όταν επιστραφεί.

Μέχρι τότε υπήρχε  πλουτισμός με «πίστωση»!

Και ποιος παρείχε την πίστωση; Ασφαλώς όχι ο ένας καταναλωτής στον άλλο..

Νέα «συνειρμική» σκέψη μεταξύ του παραπάνω μικροοικονομικού εικονικού πλουτισμού και του αντίστοιχου μακροοικονομικού, επίσης εικονικού, της χώρας (Είναι βιώσιμο το Ελληνικό χρέος;)

ΥΓ. Στο Β’ μέρος της ανάλυσης θα αναφερθούμε στο «θορυβώδες σπάσιμο αυτής της φούσκας αλλά και στο μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στον καθένα»

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

ΑΟΘ ~ Διαγώνισμα επαναληπτικό (Ι) - Απρ, 2017

/0 Comments/in , /by

ΟΜΑΔΑ Α

Α1

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας,  τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, και Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.

α.  Για ένα αγαθό οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς είναι αντίστοιχα QD =  3600/P και QS= 50 + P. Αν μια μείωση της τιμής των παραγωγικών συντελεστών μεταβάλλει την προσφορά κατά 20 % τα νέα συνολικά έσοδα των παραγωγών (μετά τη μεταβολή της προσφοράς) θα μεταβληθούν επίσης κατά 20 % σε σχέση με τα αρχικά.                                                                                             

β. Σε ένα κατώτερο αγαθό μια αύξηση του εισοδήματος των καταναλωτών (με σταθερή την προσφορά) θα έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της τιμής ισορροπίας του.

γ. Αν σε κάποια τιμή ενός αγαθού η ζητούμενη ποσότητα είναι μεγαλύτερη της προσφερόμενης, οι παραγωγοί για να αποφύγουν τη συσσώρευση αποθεμάτων θα μειώσουν την τιμή.                                                                                                              

δ. Στην αρχή το κόστος των μεταβλητών συντελεστών αυξάνεται με γρηγορότερο ρυθμό απ’ ότι το προϊόν, με αποτέλεσμα το μέσο μεταβλητό κόστος να μειώνεται.

ε. Σε μια ταυτόχρονη αύξηση της τιμής ενός αγαθού και χειροτέρευση της τεχνολογίας θα μπορούσε η τελική (μετά τις δύο μεταβολές) προσφερόμενη ποσότητα να ισούται με την αρχική.

Για τις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψτε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α2.

Στη βραχυχρόνια περίοδο, καθώς αυξάνεται η ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος, το μέσο μεταβλητό  κόστος:

α. Στην αρχή μειώνεται και στη συνέχεια αυξάνεται

β. Στην αρχή αυξάνεται και στη συνέχεια μειώνεται

γ. Παραμένει σταθερό

δ. Μειώνεται συνεχώς


Α3. Αν το κράτος επιβάλλει ανώτατη τιμή (PA) κατά 5 μονάδες μικρότερη από την τιμή ισορροπίας ενός αγαθού με συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς QD = 700 – 10P και QS = 400 + 2P, το μέγιστο ύψος του πιθανού καπέλου που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν οι καταναλωτές θα είναι:

α. 10 χρηματικές μονάδες.

β. 5 χρηματικές μονάδες

γ. 6 χρηματικές μονάδες

δ. 26 χρηματικές μονάδες.


ΟΜΑΔΑ Β

Να περιγράψετε τι γνωρίζετε για την επιβολή από το κράτος ανώτατης τιμής διατίμησης (ΡΑ). Απαιτείται και το σχετικό διάγραμμα.

ΟΜΑΔΑ Γ

Τα παρακάτω στοιχεία αφορούν μια επιχείρηση που λειτουργεί στη βραχυχρόνια περίοδο η οποία χρησιμοποιεί για μεταβλητούς συντελεστές παραγωγής εργασία (L) με αμοιβή ανά μονάδα W =1000 χρημ. μον. και πρώτες ύλες με κόστος πρώτης ύλης ανά μονάδα προϊόντος 10 χρημ.μον. (στους υπολογισμούς να λάβετε υπόψη μέχρι το πρώτο δεκαδικό ψηφίο)

Γ1. Να κατασκευαστεί ο πίνακας προσφοράς της επιχείρησης.

Γ2. Αν η αγοραία συνάρτηση ζήτησης είναι QD = 7550 – 5P και στην αγορά συμμετέχουν 100 ίδιες επιχειρήσεις να προσδιοριστεί η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας.                                                                                                         

Γ3. Αργότερα το κράτος επιβάλλει τιμή πώλησης (ΡΚ) ίση με 210 χρημ. μονάδες.

  1. Ποια θα είναι τα συνολικά έσοδα των παραγωγών από ποιους και με τι ποσό;                                                            
  2. Ποιο θα είναι το όφελος των παραγωγών μετά την κρατική παρέμβαση.

Γ4. Λόγω αύξησης στις τιμές των παραγωγικών συντελεστών (ceteris paribus) μεταβάλλεται η προσφορά. Σε αυτήν την περίπτωση, η επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού (στην ίδια με πριν ΡΚ) θα αυξηθεί ή θα μειωθεί; Να εξηγήσετε την απάντησή σας.

ΟΜΑΔΑ Δ

Σε ένα σημείο της αγοραίας καμπύλης ζήτησης (γραμμικής μορφής) ενός αγαθού η τιμή (P) είναι ίση με 120 χρηματικές μονάδες,  η ζητούμενη  ποσότητα (QD) είναι ίση με 400 μονάδες και η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή (ED) είναι ίση με – 1,5.

Αναφορικά με την αγοραία προσφορά του ίδιου αγαθού, δίνεται ο παρακάτω πίνακας προσφοράς :

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, ζητούνται :

Δ1. Να υπολογιστούν οι αγοραίες συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς.

Δ2. Να υπολογιστεί η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας.

Δ3. Τo κράτος στη συνέχεια επιβάλλει ανώτατη τιμή (ΡΑ) με αποτέλεσμα όλη η προσφερόμενη ποσότητα (μετά την επιβολή της ΡΑ) να αγοράζεται από τους καταναλωτές στην τιμή των 140 χρηματικών μονάδων.

  1. Ποιο είναι το μέγιστο ύψος του καπέλου που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν οι καταναλωτές.
  2. Να υπολογιστεί η ανώτατη τιμή (ΡΑ)
  3. Να αιτιολογήσετε αν δημιουργείται έλλειμμα ή πλεόνασμα και να υπολογιστεί το μέγεθός του.

Δ4. Αν οι καταναλωτές προβλέπουν μείωση του εισοδήματός τους στο μέλλον (ceteris paribus) με αποτέλεσμα την μεταβολή της ζήτησης κατά 20% να υπολογιστεί η διαφορά του μέγιστου καπέλου (για την ίδια ΡΑ).

 

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Ρομαντικές σκέψεις, πολιτισμένος διάλογος, και ο Κύριος «κάππα»…

/0 Comments/in , /by

Συνήθως μιας απόφασης προϋπάρχει ένας πολιτισμένος διάλογος της σκέψης με το περιβάλλον. Αρχικά συλλαμβάνουμε την ιδέα. Στη συνέχεια την οριοθετούμε, σταθμίζουμε τα δεδομένα, και προσπαθούμε να προβλέψουμε τις εξελίξεις. Τέλος υποβάλλουμε (στον εαυτό μας) προς τελική έγκριση τον προϋπολογισμό του κόστους της και αποφασίζουμε!

Βέβαια το σήμερα - κάποια στιγμή - παραχωρεί τη θέση του στο αύριο, και τότε η λέξη προϋπολογισμός ακούει στο όνομα απολογισμός!

Τότε είναι η ώρα για τα χειροκροτήματα ή τις αποδοκιμασίες. Για το μπράβο ή για τον εντοπισμό του λάθους. Η ώρα των συμπερασμάτων και της εκ των υστέρων κριτικής!

Περιμένοντας

Ανεκπλήρωτες προσδοκίες..

Στις παρακάτω γραμμές  η σκέψη  διάλεξε για συνομιλητή τον Κύριο «κάππα». Έχει πιστεύω ενδιαφέρον η ανταλλαγή των απόψεων τους, αλλά και η κατάληξη αυτού του πολιτισμένου διαλόγου!

Σπίτι (ένα κεραμίδι)

- Το να αποκτήσω ένα δικό μου σπίτι όπως και να το κάνουμε θα μου προσφέρει μια ασφάλεια. Το έλεγαν και οι μεγαλύτεροι «Ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας». Και βέβαια δεν θα το φτιάξω μόνος μου..άρα θα προσφέρω δουλειά, θα αγοράσω υλικά, θα βάλω φως, νερό, τηλέφωνο..Ανεξάρτητα αν είναι αυτός ο στόχος μου θα προσφέρω στην οικονομία της χώρας μου. Ναι, αλλά δεν έχω όλα τα χρήματα που χρειάζονται.

- Καταπληκτική η ιδέα σας! Μπορούμε να σας βοηθήσουμε να την υλοποιήσετε. Θα σας προσφέρουμε ένα δάνειο με μεγάλη περίοδο αποπληρωμής και ανταγωνιστικό (!!) επιτόκιο. Έτοιμη η σύμβαση. Υπογράψτε παρακαλώ.

Χρόνια μετά: Τι πράγμα; Έχετε ιδιόκτητο σπίτι; Και που τα βρήκατε τόσα χρήματα; Υποψιάζομαι ότι έχετε κρυφά εισοδήματα. Σας αξίζει λοιπόν μια τιμωρία. Πάρτε ένα ΕΝΦΙΑ (με διάφορες) ονομασίες για να μάθετε!

Αυτοκίνητο (αυτή η νέα τεχνολογία)

- Θα αγοράσω ένα καινούριο. Ήρθε η ώρα του μετά από 150.000 χιλιόμετρα. Νέα τεχνολογία, περισσότερα κυβικά, μεγαλύτερη ασφάλεια!

- Σας θαυμάζουμε! Ακολουθείτε την νέα εποχή! Παρακολουθείτε τις εξελίξεις! Μπράβο σας! Είμαστε εδώ, δίπλα σας. Ένα καταναλωτικό δάνειο είναι ήδη έτοιμο για να βοηθήσει το όνειρό σας να γίνει πραγματικότητα!

Αργότερα (και σταδιακά): Δεν θα επιβαρύνετε εσείς με τα αυτοκίνητά σας αυτή την  πόλη που εμείς προσέχουμε σαν τα μάτια μας! Όχι, δεν θα κυκλοφορείτε όλες τις μέρες στο κέντρο της. Από αύριο μέρα παρά μέρα. Τι; Να πληρώνετε τότε για τις μισές μέρες τα τέλη κυκλοφορίας; Δεν είστε καλά!

Πολύ μεγάλος κυβισμός. Πάρα πολύ! Θα καταλάβετε το μεγάλο λάθος σας όταν σας έρθουν τα τέλη κυκλοφορίας! Ε όχι να σας το λέγαμε πριν το αγοράσετε...ε όχι!

Αγοράσατε «καινούριο» αυτοκίνητο; Α, εσείς βγάζετε πολλά λεφτά! Πρόσθετο λοιπόν τεκμήριο για το «καινούριο».

Ασφαλιστικές εισφορές (κάποια στιγμή θα έρθει η σύνταξη)

- Εντάξει, το ξέρω, πληρώνω αρκετά για κρατήσεις! Χάνω τώρα εισόδημα, αλλά κάποια στιγμή που θα βγω στη σύνταξη το κράτος θα με πληρώνει. Μου ακούγεται λογικό λοιπόν να συμμετέχω σήμερα σε κάτι ανταποδοτικό αύριο!

- Ασφαλώς! Πάντα έτσι γίνεται! Οι σημερινές εισφορές σας είναι αυτές που στην ουσία πληρώνουν τους σημερινούς συνταξιούχους! Όταν εσείς βγείτε στη σύνταξη οι τότε εργαζόμενοι θα συμμετέχουν στην πληρωμή της δικιά σας σύνταξης.

Εδώ και λίγα χρόνια: Δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε! Τι συντάξεις είναι αυτές που παίρνετε! Ναι, όλοι σας. Καλά ακούσατε, όλοι σας! Πρώτον, περικοπές. Δεύτερον, με ποσοστό ανεργίας 27% ποιοι θα πληρώσουν τις συντάξεις σας; Ε και λοιπόν, τι πάει να πει «μα εγώ σαν εργαζόμενος μια ζωή πληρώνω για να βγω στη σύνταξη»;

Ομόλογα (δανείζοντας το κράτος)

- Ψάχνω για μια ασφαλή τοποθέτηση (δεκαετία 90)σε κάτι οικονομίες που έχω. Πάντα υπάρχει ρίσκο στις οικονομικές αποφάσεις, το ξέρω. Αλλά σκέφτομαι το κράτος. Τι θα πάθει;  Θα αγοράσω κρατικά Ομόλογα!

- Συγχαρητήρια για τη σκέψη σας! Δεν είναι μεγάλες οι αποδόσεις, αλλά μιλάμε για μηδενικό ρίσκο! Δανείζετε το κράτος! Και σιγουριά πρέπει να αισθάνεστε, αλλά και ότι συμμετέχετε (μέσω του δανεισμού) στην ανάπτυξη της οικονομίας!

Κάπου εκεί στη Άνοιξη του 2012: Γνωρίζετε τι σημαίνει PSI; Ήρθε η ώρα να το μάθετε! Σε ελεύθερη μετάφραση και  για να μη σας κουράσω «ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να βοηθήσει στην αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους». Και επειδή πάλι δεν καταλάβατε σας το λέω πιο απλά. Θα σας προσφέρουμε ένα κούρεμα (αυτή τη λέξη την ξέρετε) μεγάλης αξίας στην αξία των ομολόγων σας! Ναι, θα σας αφαιρέσουμε ένα 75% !

Φορολογία ( το δωρεάν των παροχών)

- Μπορεί να γκρινιάζω για τους φόρους που πληρώνω, αλλά εργάζομαι, βγάζω κάποια χρήματα, πρέπει να συμβάλλω στα έσοδα του δημόσιου ταμείου. Το κράτος έχε έξοδα. Πως θα τα αντιμετωπίσει;

- Είστε ένας πολύ συνειδητοποιημένος πολίτης με έντονες κοινωνικές ευαισθησίες! Πράγματι, μεταξύ πολλών άλλων το κράτος προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες υγείας, παιδείας και πόσες άλλες!

Κοντά στο σήμερα: Μέχρι εδώ ήταν! Δεν φτάνουν τα έσοδα να αντιμετωπίσουν αυτά τα (λίγα..) έξοδα του κράτους. Κάτι, μα σίγουρα κάτι κρύβετε όλοι σας! Αυτή η τεράστια φοροδιαφυγή δεν αντιμετωπίζεται διαφορετικά παρά μόνο με την είσοδο όλων σας σε μια νέα λίστα Lagarde! Και εφόσον είναι (ακριβώς..) έτσι, εσείς – οι περισσότεροι δηλαδή, θα δείτε..Ήρθε η ώρα σας!

 

Και έτσι όπως εξαντλούνται οι γραμμές πρέπει ο πολιτισμένος διάλογος να φτάσει (προσωρινά) στο τέλος του. Η όλη συζήτηση με τον Κύριο «κάππα» μας  έβαλε σε σκέψεις για την ποιότητα της ανάλυσης που κάναμε πριν πάρουμε τις προηγούμενες αποφάσεις. Πέσαμε πολύ έξω!

Που άραγε ήταν το λάθος; Στο ρομαντισμό των σκέψεων, στο πολιτισμένο του διαλόγου, ή στον Κύριο «κάππα»..

ΥΓ. Ο διάλογος  (ατυχώς) έχει και συνέχεια!

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

ΑΟΘ – Προτεινόμενη Άσκηση 2ου κεφαλαίου (Η Ζήτηση)

/0 Comments/in , /by

Στην τιμή Ρ1= 4 ενός αγαθού Χ η ζητούμενη QD1 = 12. Στη συνέχεια μια αύξηση της τιμής του δημιουργεί νέα QD = 4 ενώ η Συνολική Δαπάνη (ΣΔ) των καταναλωτών μειώνεται κατά 16 μονάδες σε σχέση με την αρχική.

Ακολούθως αυξάνεται το εισόδημα (Υ) των καταναλωτών με αποτέλεσμα την μεταβολή της ζήτησης (D)  κατά 20 %. Δίνεται η ΕΥ = 2.

Ζητούνται

  1. Να υπολογίσετε την παραπάνω ποσοστιαία μεταβολή της τιμής.
  2. Να βρεθεί η συνάρτηση ζήτησης (γραμμικής μορφής). Να αιτιολογήσετε γιατί δεν έχει τη μορφή της ισοσκελούς υπερβολής.
  3. Τι παρατηρείτε για την μεταβολή της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών αν η τιμή του αγαθού αυξηθεί από 4 σε 6 χρηματικές μονάδες;
  4. Αν σε δύο σημεία μιας καμπύλης ζήτησης η συνολική δαπάνη παραμένει σταθερή μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η συνάρτηση ζήτησης δεν είναι γραμμικής μορφής;
  5. Να βρεθεί η νέα συνάρτηση ζήτησης (μετά την αύξηση του εισοδήματος)
  6. Να βρεθεί η τελική ζητούμενη ποσότητα μετά τις δύο μεταβολές (τιμής και εισοδήματος)
  7. Λαμβάνοντας υπόψη δύο τυχαία επίπεδα τιμής (εντός του πεδίου ορισμού της αρχικής συνάρτησης) να υπολογιστεί (για κάθε ένα από τα προηγούμενα επίπεδα τιμής) η ποσοστιαία μεταβολή της QD (επί των δύο καμπυλών ζήτησης. Τι παρατηρείτε για την ποσοστιαία μεταβολής της QD (που υπολογίσατε πριν) σε σχέση με την ποσοστιαία μεταβολή της ζήτησης (που προήλθε από τη μεταβολή του εισοδήματος);
  8. Αν στη συνέχεια μια μείωση της τιμής ενός αγαθού Ψ, συμπληρωματικού του Χ, μεταβάλλει τη ζήτηση του Χ κατά 10 μονάδες (σε σχέση με αυτή που προέκυψε μετά την μεταβολή του εισοδήματος) να υπολογιστεί η νέα συνάρτηση ζήτησης .
  9. Αφού κάνετε το σχετικό διάγραμμα (αναλυτικά με όλες τις μεταβολές) τι παρατηρείτε για την παράλληλη ή όχι μετατόπιση των καμπυλών της ζήτησης;

 

ΑΟΘ – Προτεινόμενη Άσκηση 1ου κεφαλαίου

/0 Comments/in , /by

Μια υποθετική οικονομία παράγει μόνο 2 αγαθά (Χ και Ψ) σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα παραγωγικών δυνατοτήτων - χρησιμοποιώντας όλους τους ΣΠ που διαθέτει ορθολογικά και έχοντας δεδομένη (σταθερή) τεχνολογία παραγωγής.

Γ1. Να συμπληρωθούν τα κενά (ερωτηματικά) του πίνακα λαμβάνοντας υπόψη ότι:

  1. Η οικονομία αν αποφασίσει την ολική θυσία του αγαθού Ψ (επειδή χρειάζεται τη μέγιστη δυνατή ποσότητα από το αγαθό Χ) θα λειτουργεί στο συνδυασμό Δ.
  2. Για να παραχθεί μια μονάδα αγαθού Ψ μεταξύ των συνδυασμών Δ → Γ θα θυσιαστούν 0,2 μονάδες του αγαθού Χ.
  3. Η οικονομία όταν παράγει το συνδυασμό Λ (Χ =10 και Ψ = 80) υπολειτουργεί με αποτέλεσμα να χάνει 10 μονάδες από το αγαθό Ψ από τη μέγιστη δυνατή ποσότητα παραγωγής του Ψ που θα μπορούσε να παράγει (συνδυαστικά με παραγωγή 10 μονάδων Χ).
  4. Στον συνδυασμό Κ (Χ = 5 και Ψ = 100) η οικονομία εξαντλεί όλες τις παραγωγικές της δυνατότητες.

Γ2. Αν η τιμή πώλησης του αγαθού Χ ισούται με 2 € και του αγαθού Ψ με 1 € να υπολογιστεί η μεταβολή των Συνολικών Εσόδων της οικονομίας αν αποφασίσει την αύξηση της παραγωγής του αγαθού Χ από 10 σε 12 μονάδες.

Γ3. Πόσες μονάδες  του αγαθού Ψ θα έχει όφελος (θα παράγει περισσότερο)  η οικονομία αν μειώσει την παραγωγή του αγαθού Χ από 25 σε 12 μονάδες.

Γ4. Ο συνδυασμός Χ = 25 και Ψ = 20 μπορεί να οφείλεται σε ύπαρξη ανεργίας; Αιτιολογείστε την απάντησή σας.

Γ5.  Λόγω οικονομικής κρίσης μετανάστευσε (στο εξωτερικό) σημαντικό τμήμα του εργατικού δυναμικού  της  χώρας που εξετάζουμε τις παραπάνω παραγωγικές δυνατότητες (το 30% του οποίου ήταν άνεργοι) με αποτέλεσμα να μεταβληθεί κατά 20% η παραγωγή του αγαθού Χ (σε κάθε συνδυασμό παραγωγής του παραπάνω πίνακα). Με τις νέες δυνατότητες, η παραγωγή της 8ης μονάδας του αγαθού Χ θα απαιτεί μεγαλύτερη ή μικρότερη (σε σχέση με πριν τη μετανάστευση) θυσία μονάδων Ψ και κατά πόσο;

Γ6. Ποια θα είναι η επίπτωση στην ΚΠΔ μιας  οικονομίας αν α) αυξηθεί το ποσοστό ανεργίας β) υπάρξει εσωτερική μετανάστευση και γ) μεταναστεύσουν στο εξωτερικό άνεργοι.

Είναι βιώσιμο το Ελληνικό χρέος; Ο δείκτης Χρέος προς ΑΕΠ (debt / GDP)

/2 Comments/in /by

Ο Adam Smith στο περίφημο βιβλίο του  Ο πλούτος των Εθνών (1776) και με την  αρχή της Αοράτου Χειρός, διακήρυττε στην τότε κοινωνία ότι το άτομο επιδιώκοντας το προσωπικό του συμφέρον οδηγείται από κάποιο «αόρατο χέρι» στην προώθηση του γενικού καλού.

Χωρίς καμία διάθεση κριτικής του τεράστιου για την εποχή έργου του, θα θέλαμε να παρατηρήσουμε ότι αναφερόταν σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού, δηλαδή σε εκείνη τη μορφή αγοράς που κανείς δεν διαθέτει τόση «δύναμη» για να μπορεί να επηρεάσει τις τιμές. Δηλαδή καμιά επιχείρηση δεν έχει τη δυνατότητα να πουλήσει το προϊόν της ούτε 10 cents περισσότερο από την τιμή που έχει διαμορφωθεί στην αγορά.

Βεβαίως γνωρίζουμε ότι ο πλήρης ανταγωνισμός είναι μια ιδεατή μορφή αγοράς με ελάχιστη έως μηδενική παρουσία στον πραγματικό κόσμο. Αντιθέτως, στην πραγματική οικονομία υπάρχουν μορφές αγοράς (ολιγοπώλια, καρτέλ, μονοπώλια) που οι επιχειρήσεις στην προσπάθεια μεγιστοποίησης του κέρδους τους, ασφαλώς μπορούν να διαμορφώνουν, συμφωνούν (μεταξύ τους) ή και επιβάλλουν στην αγορά την τιμή που θέλουν!

Η παγκοσμιοποιημένη οικονομία

Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καταργώντας πολλούς περιορισμούς στην διακίνηση κεφαλαίων, προϊόντων, τεχνολογίας, πληροφορίας αλλά και marketing, έδωσε την δυνατότητα – μεταξύ πολλών άλλων, σε όποιον είχε στην κατοχή του μεγάλη ποσότητα προϊόντος ή χρήματος να μπορεί να επηρεάσει την τιμή του, όχι μόνο σε τοπικό αλλά πλέον και σε παγκόσμιο επίπεδο!

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οπότε και γεννήθηκε (σχεδιάστηκε) η ιδέα της παγκοσμιοποίησης, το διεθνές εμπόριο αναπτύσσεται θεαματικά και συμπαρασύρει στην ανάπτυξη και την «επιβολή» των διεθνών καταναλωτικών προτύπων.

Σταδιακά «μαθαίνουμε» τον όρο υπερκατανάλωση του οποίου μια από τις μεταφράσεις είναι ξοδεύω περισσότερα από όσα παράγω (εισόδημα). Και πως γίνεται αυτό; Εύκολα! Αρχίζω την «αφαίμαξη» της αποταμίευσής μου. Ωραία! Και όταν τελειώσει; Ακόμα πιο εύκολα! Βρίσκω κάποιον από αυτούς που λέγαμε προηγουμένως με μεγάλη ποσότητα στα χέρια του αγαθού(!) στην προκείμενη περίπτωση χρήματος και δανείζομαι!

Το αν σκέφτηκα την δυνατότητά του μελλοντικού εισοδήματός μου για εξόφληση του δανείου είναι θέμα που αναλύσαμε σε προηγούμενη δημοσίευση.

Προβάλλοντας το παραπάνω μικροοικονομικό σενάριο σε μακροοικονομικό επίπεδο ΔΕΝ θα παρατηρήσουμε σημαντικές διαφορές μεταξύ κρατών – ιδιωτών στην «λογική» τους σε σχέση με τα δάνεια (debt).

Χρέος προς ΑΕΠ (debt/GDP). Η σχέση

Σε μακροοικονομικό επίπεδο ένας από τους δείκτες που χρησιμοποιούνται για να υπολογιστεί η ικανότητα της χώρας να αποπληρώσει το χρέος της, και κατά συνέπεια προσδιορίζει και το κόστος δανεισμού της (επιτόκιο) είναι η σχέση Χρέος προς ΑΕΠ (dept/GDP).

Ο όρος χρέος (dept) περιλαμβάνει - μεταξύ άλλων, τα δάνεια (που έχει συνάψει η χώρα και οφείλει να αποπληρώσει) αλλά και τα κρατικά ομόλογα που έχει εκδώσει τα οποία αγοράστηκαν από τρίτους (χώρες, διεθνή Funds ή και ιδιώτες) και τα οποία ασφαλώς αποτελούν μορφή δανεισμού. Αγοράζοντας κάποιος κρατικό ομόλογο στην πραγματικότητα δανείζει το κράτος που το έχει εκδώσει.

Το Χρέος (Debt)

To χρέος (dept) περιλαμβάνει - μεταξύ άλλων, τα δάνεια που έχει συνάψει η χώρα αλλά και τα κρατικά ομόλογα που έχει εκδώσει και τα οποία αγοράστηκαν από τρίτους.

Ο όρος ΑΕΠ - Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (GDP) περιλαμβάνει την συνολική αξία της παραγωγής των τελικών αγαθών και υπηρεσιών μιας χώρας σε ένα έτος. Ταυτόχρονα η αξία του ΑΕΠ δείχνει και το ύψος του συνολικού εισοδήματος, αλλά και της συνολικής δαπάνης της χώρας.

Καταλαβαίνουμε ότι το επιθυμητό (ειδικά για τις αδύνατες οικονομίες) θα ήταν η σχέση Χρέος προς ΑΕΠ να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερη, κάτι το οποίο - μεταξύ άλλων - θα επηρέαζε θετικά και το κόστος του δανεισμού, αλλά και την απόδοση των κρατικών ομολόγων.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα η σχέση Χρέος προς ΑΕΠ  ήταν 22,6 (1980) , 60 (1990), 94 (2000)  και στο ύψος ρεκόρ 170 (2012)!

debt / GDP

Ελλάδα. Η σχέση Χρεός προς ΑΕΠ (debt/GDP) - περίοδος 1980 - 2012. Πηγή:http://www.tradingeconomics.com

Αναζητώντας τα αίτια της τόσο βαθειάς ύφεσης  στην Ελλάδα - μεταξύ πολλών άλλων δομικών προβλημάτων της Ελληνικής οικονομίας Η Ελλάδα των χαμένων ευκαιριών (Πρώτο μέρος) η σκέψη μας οδεύει και στην αναφερθείσα σχέση dept / GDP .

Είναι προφανές ότι διαχρονικά η σχέση αυτή επιδεινώθηκε θεαματικά!

Η βιωσιμότητα του χρέους

Δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε πως το χρέος της οικονομίας θα  χαρακτηριστεί βιώσιμο αν δεν μειωθούν οι χρησματοδοτικές ανάγκες  της χώρας τη στιγμή που η παραγωγή της (το εισόδημά της) συνεχώς συρρικνώνεται.

Το Χρέος της Ελλάδος

Πως το Χρεός της Ελληνικής οικονομίας θα χαρακτηριστεί βιώσιμο

Κλείνοντας τις παραπάνω σκέψεις μας θεωρούμε μονόδρομο για την  Ελλάδα το να αποφασίσει να αλλάξει δομικά. Να ορίσει συγκεκριμένους στόχους και να προγραμματίσει μια πορεία για την επίτευξή τους. Να εκμεταλλευτεί τους τομείς που μπορεί να είναι δυνατή και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της. Να μειώσει την απίστευτη φοροδιαφυγή και παραοικονομία της και να δημιουργήσει κίνητρα για υγιείς επενδύσεις.

Ας καταλάβουμε επιτέλους ότι η μείσωη του χρέους πρέπει να έρθει μέσα από την ανάπτυξη (αύξηση του ΑΕΠ) και όχι μέσω μιας ακόμα εφαρμογής επιπρόσθετων μέτρων λιτότητας τα οποία αποτελούν τροχοπέδη για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Προσφέροντας (..) στην ύφεση το «χαρακτηριστικό» της απύθμενης!

/0 Comments/in , /by

Η ύφεση λοιπόν στην Ελληνική οικονομία παραμένει έχοντας βέβαια για παρέα την συνεχιζόμενη συρρίκνωση του εισοδήματος, την διατήρηση του πολύ υψηλού ποσοστού  ανεργίας,  την μετανάστευση περίπου 400.000 ατόμων, και το πολύ άγνωστο αύριο!  Η διαιώνιση του προηγούμενου «μείγματος» ατυχώς μας επιτρέπει, αντί του παραμένει να χρησιμοποιήσουμε το βαθαίνει!  Κάποιοι μάλιστα αναρωτιούνται γιατί η πολυπόθητη ανάκαμψη της οικονομίας ΔΕΝ εμφανίζεται! (8 Χρόνια με λιτότητα)

Δηλαδή, βάσει ποιας λογικής η οικονομία θα έπρεπε να έχει περάσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης; Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ – χωρίς να γίνω οπαδός της μαγείας -  το πως  μια οικονομία μπορεί να ξεπεράσει την ύφεση όταν ΔΕΝ κάνει κινήσεις προς την αντίθετη της περαιτέρω συρρίκνωσής της κατεύθυνση!

Συγκεκριμένα, ο δημόσιος τομέας με την ασκούμενη δημοσιονομική πολιτική (η νομισματική ΔΕΝ υπάρχει πλέον..) αυτοβούλως ή καθ' υπαγόρευση, αυτό το οποίο ουσιαστικά κάνει είναι μέσω μιας αδιανόητης πολιτικής είσπραξης φόρων να γεμίσει τα άδεια (λόγω αντιπαραγωγικής, ή σπάταλης επιχειρηματικής δραστηριότητας) ταμεία. Το σκέλος των εσόδων λοιπόν πάει (αριθμητικά) καλά! Όμως με ποιο τρόπο - η δημόσια λογική, διαχειρίζεται αυτό το καλά;  Αποπληρώνει το χρέος του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα; Αυξάνονται οι κοινωνικές παροχές; Όλοι γνωρίζουμε το τι συμβαίνει. Και το μόνο που συμβαίνει είναι ότι  καλύπτονται οριακά οι πάγιες υποχρεώσεις. Βέβαια, ατυχώς το πρωτότυπο είναι ότι στις πάγιες δεν περιλαμβάνονται οι προηγούμενες υποχρεώσεις!  Μέσα σε αυτό το πλαίσιο λειτουργίας τα περιθώρια για δημόσιες επενδύσεις θα λέγαμε ότι είναι αρκετά δυσδιάκριτα!

Φοβάμαι ότι ως και οι ιδέες του σπουδαίου Οικονομολόγου John Maynard Keynes (1883 - 1946)  «ακούγονται» ανεδαφικές!

Ευτυχώς όμως υπάρχει και ο ιδιωτικός τομέας…Για να σκεφτούμε λοιπόν ποιος Έλληνας ή ξένος επιχειρηματίας  θα επενδύσει στην Ελλάδα και γιατί;

Μάλιστα! Περιβάλλον: πολιτικό, χρηματοπιστωτικό, φορολογικό (How tax incetives influence investment), εργασιακό, ασφαλιστικό, νομίσματος, μέλους της ΕΕ ή όχι, αβέβαιο έως και παντελώς άγνωστο. Και βέβαια το αβέβαιο δεν αφορά το μακρινό μέλλον (ασφαλώς πάντα είναι) αλλά κυριολεκτικά το πολύ κοντινό αύριο! Λέτε η λέξη αβεβαιότητα να αποτελεί κίνητρο για επενδύσεις..;

Εάν τα δεδομένα είναι αυτά (που φοβάμαι ότι είναι ακριβώς αυτά ή χειρότερα) και εμείς ονειρευόμαστε την εμφάνιση της ανάπτυξης μάλλον μας διακρίνει  έντονη ουτοπική φαντασία..!!

Και υπάρχουν περιπτώσεις που το πέρασμα της φαντασίωσης στην πραγματικότητα οδηγεί σε εφιάλτη!

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων. Η μετατόπιση

/0 Comments/in , /by

Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων (ΚΠΔ) γνωρίζουμε ότι δείχνει τις μέγιστες παραγωγικές δυνατότητες μιας υποθετικής οικονομίας η οποία έχοντας σταθερή τεχνολογία, χρησιμοποιεί όλους και αποτελεσματικά τους συντελεστές παραγωγής (ΣΠ) που διαθέτει για την  παραγωγή δύο (μόνο) αγαθών.

Είναι σημαντικό να γίνει απολύτως κατανοητό ότι η (σημερινή) θέση της ΚΠΔ ορίζεται με την προϋπόθεση ότι “τηρούνται” οι προηγούμενες υποθέσεις.

Μετατόπιση της ΚΠΔ

(Βιβλία-βοηθήματα ΑΟΘ/Οικονομίας θα τα βρείτε εδώ: https://econtopia.gr/shop/ )

Η μεταβολή (αύξηση ή μείωση) των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας απεικονίζεται με μετατόπιση της ΚΠΔ (προς τα δεξιά ή αριστερά αντίστοιχα). Αυτό θα συμβεί αν στο μέλλον μεταβληθούν οι προϋποθέσεις που σήμερα θεωρούνται σταθερές ή δεδομένες. Δηλαδή αν 1) μεταβληθούν οι ποσότητες των ΣΠ, 2) μεταβληθεί η τεχνολογία της παραγωγής, ή 3) υπάρξει ταυτόχρονη μεταβολή της ποσότητας των ΣΠ και της τεχνολογίας.

Στην συγκεκριμένη ανάλυση θα αναφερθούμε στην διαφορετική επίδραση που έχει στην ΚΠΔ η ανεργία σε σχέση με την μετανάστευση.

Η ύπαρξη ανεργίας - περίπτωση υποαπασχόλησης των ΣΠ -  αυτόματα σημαίνει ότι η εν λόγω οικονομία δεν λειτουργεί πάνω στην ΚΠΔ, επομένως δεν εξαντλεί τις παραγωγικές της δυνατότητες.

Σε μια τέτοια περίπτωση η οικονομία υπολειτουργεί.  Αυτό το γεγονός δεν σημαίνει ότι μειώθηκαν οι παραγωγικές της δυνατότητες. Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με μετατόπιση της ΚΠΔ προς τα αριστερά.

Οι δυνατότητες υπάρχουν, αλλά δεν αξιοποιούνται πλήρως (όλες). Επομένως η ύπαρξη ανεργίας δεν μετατοπίζει την ΚΠΔ. Όμως η οικονομία οπωσδήποτε λειτουργεί σε κάποιο συνδυασμό στον εσωτερικό της ΚΠΔ χώρο και όχι πάνω στην καμπύλη.

Συμπερασματικά καταλήγουμε στο ότι μια πιθανή μείωση του ποσοστού ανεργίας θα σημαίνει ότι η οικονομία από ένα σημείο εσωτερικά της ΚΠΔ που βρίσκεται θα συγκλίνει προς την ΚΠΔ. Το αντίθετο βεβαίως θα συμβεί σε περίπτωση αύξησης του ποσοστού ανεργίας.

Αντίθετα, η μετανάστευση (από την χώρα ή προς την χώρα) μεταβάλλει τις παραγωγικές δυνατότητες, άρα μετατοπίζει  την ΚΠΔ αριστερά ή δεξιά αντίστοιχα και αυτό γιατί μεταβάλλεται η ποσότητα του ΣΠ εργασία.

Σημαντικό να αναφερθεί ότι οι μετανάστες αν είχαν ή αν θα βρουν δουλειά (αντίστοιχα) δεν διαφοροποιεί το γεγονός ότι η ΚΠΔ θα μετατοπιστεί.