Πρέπει. Μια λέξη που συχνά στο λόγο μας τη χρησιμοποιούμε με μια απαγορευτική έννοια. Κάτι σαν «εντολή» που αποκλείει κάποια συνέχεια. Πόσες φορές έχουμε πει «πρέπει να φύγω».

Πρέπει να…

Κοιτώντας λίγο πιο βαθιά στο μέσα μας και θέλοντας να είμαστε περισσότερο ειλικρινείς με τον εαυτό μας ίσως ανακαλύψουμε ότι εσκεμμένα ή όχι, χρησιμοποιούμε αυτή τη λέξη σε λάθος «θέση» σε αυτό που θέλουμε να πούμε.

Δεν μπορεί μια πρόταση να ξεκινάει με το «Πρέπει να..». Αυτή η έννοια δεν προηγείται μιας σκέψης. Έπεται μιας επιθυμίας ή μιας απόφασης. Πίσω της «κρύβει» πάντα ένα «θέλω». Έρχεται δηλαδή σαν εκείνο το «μέσο» που θα υλοποιήσει το θέλω μας.

Για παράδειγμα, μοιάζει σαν απόκρυψη της πραγματικότητας όταν λέμε  ένα σκέτο «Πρέπει να φύγω». Αν είχαμε τη διάθεση μιας περισσότερο ειλικρινούς έκφρασης θα λέγαμε « Θέλω να είμαι κάπου αλλού, γι αυτό πρέπει να φύγω».

Θέλω να…

Τις περισσότερες φορές, η τάση για δικαιολογία, αναβλητικότητα, απόκρυψη ή φόβο, δίνει στη λέξη μια αόρατη απαγορευτική δύναμη για την επόμενη κίνηση. Εμφανίζεται σαν ένας άγραφος κανόνας δράσης  - στην πραγματικότητα αδράνειας.

Αναρωτιέμαι όμως η υιοθέτηση του πρέπει χωρίς την παραδοχή του λόγου που προηγείται αν μας βοηθάει στην πραγμάτωση των αληθινών επιθυμιών μας.

Έχω την αίσθηση ότι απλά μας προσφέρει ένα «βόλεμα». Και αν αυτό το βόλεμα είναι η επιδίωξη μας, τότε  - αν και πάλι αναληθές για εμάς και τους άλλους – πετυχαίνουμε αυτό που θέλαμε.

Είναι όμως πάντα αυτό το «ελεύθερο» θέλω μας; Ή είναι ένα διαμορφωμένο «θέλω» από τα «πρέπει» που εσκεμμένα τα βάλαμε στην πρώτη σειρά;

Ελευθερία και απολογισμός

Αν το παραπάνω πλαίσιο δεν ξεφεύγει από το αντίστοιχο που λειτουργούμε οι περισσότεροι από εμάς, ίσως θα πρέπει να αναρωτηθούμε για το πως ακριβώς καταλαβαίνουμε την «ελευθερία» στη ζωή μας. Πρόκειται για ελευθερία βασισμένη στα πρέπει ή για ελευθερία επιλογών που η υλοποίησή τους οδηγεί στα ανάλογα πρέπει.

Και αυτό το ερώτημα θα κληθούμε να απαντήσουμε στον απολογισμό της ζωής μας. Και ξέρετε ο απολογισμός δεν προσφέρει την «παρέμβαση» στο χθες.