Coronavirus (Covid-19): Αντιμέτωποι με μια διαφορετική ύφεση

/0 Comments/in , /by

Σε αυτή την πολύπλευρη κρίση που δημιούργησε ο Covid-19 η σκέψη μας έπρεπε να κάνει μια ιεράρχηση αναγκών. Και η πρώτη και περισσότερο σημαντική ανάγκη δεν ήταν να ασχοληθούμε με την ύφεση αλλά με την «περιφρούρηση» της ανθρώπινης ζωής.

Σήμερα η προσπάθεια του ιού να κερδίσει (σε μεγάλη κλίμακα) την ύπαρξή μας εμφανίζεται να υποχωρεί. Αυτό είναι το χρονικό σημείο για το δεύτερο σε προτεραιότητα τομέα διοχέτευσης της σκέψης μας – και αυτός είναι της οικονομίας.

Οι παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες από την ύφεση

Η παγκόσμια κοινότητα άμεσα – και με καθυστέρηση σε ορισμένες χώρες - επέβαλε lockdown στους περισσότερους τομείς του παραγωγικού και όχι μόνο ιστού. Αναμφίβολα επηρεάστηκε αρνητικά το εισόδημα που βέβαια (εκτός άλλων) μεταφράζεται και σε μείωση της κατανάλωσης.

Κατά συνέπεια η συρρίκνωση της οικονομίας ήταν αναμενόμενη. Μια νέα ύφεση εμφανίζεται.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε τις εκτιμήσεις του Oxford Economics για μείωση του παγκόσμιου Α.Ε.Π κατά περίπου 3 % σε ετήσια βάση για το 2020.  Πρόσθετα η αναφορά του CNBC με στοιχεία που ανακοίνωσε η Κίνα σύμφωνα με τα οποία η οικονομία της συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του έτους κατά 6,8% (σε ετήσια βάση) του ΑΕΠ. 

Είναι σημαντικό να προσέχουμε ότι οι περισσότερες από τις εκθέσεις αναφέρονται στο 1ο και 2ο τρίμηνο του 2020.

Το κράτος παρεμβαίνει στην αγορά

Η κρατική παρέμβαση δήλωσε παρούσα διοχετεύοντας στην αγορά αρκετά δις ευρώ ή τρις δολάρια. Μια απαραίτητη κίνηση στην προσπάθεια σταθεροποίησης των έντονων κλυδωνισμών  που δέχτηκαν όλες οι βασικές οικονομικές μονάδες.

Οι τρόποι χρηματοδότησης ήταν διαφορετικοί όπως και το κόστος εξυπηρέτησής τους. Με κάποιους θα συμφωνήσουμε, με άλλους όχι.

Είναι απόφαση της εκάστοτε εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής να επιλέξει το πως η οικονομία θα «δανείσει» την ίδια την οικονομία. Τρόποι υπάρχουν πολλοί - μέσω έκδοσης ομολόγων, μέσω νέων πιστωτικών γραμμών από τον ESM (για την ΕΕ) ή μέσω προσφοράς νέου χρήματος, κ.α.

Πρέπει να σταθμιστούν οι συνέπειες της κάθε πολιτικής. Και το βασικό ερώτημα είναι: Αύξηση χρέους ή πιθανή εμφάνιση πληθωρισμού λόγω εμφάνισης «νέου» χρήματος;

Στην Ευρώπη οι περισσότερο πληγείσες χώρες επιθυμούν την μεγαλύτερη δυνατή ομαδοποίηση (αμοιβαιοποίηση) του χρέους - και εδώ παρατηρείται η άρνηση κυρίως της Γερμανίας στην έκδοση ενός ευρωομολόγου. Με άλλα λόγια η «ενωμένη» Ευρώπη δεν επιθυμεί και «ενιαίο» κόστος δανεισμού!

Προς αυτή την κατεύθυνση δεν θα θέλαμε να δούμε τις φτωχές χώρες να δανείζονται από «ταμεία» με κόστος χρήματος ιδιαίτερα μεγαλύτερο από τα αρνητικά επιτόκια με τα όποια έγινε η χρηματοδότηση των ταμείων.

Αναφερόμαστε σε υγειονομική κρίση και όχι σε κρίση κακής διαχείρισης των οικονομικών.

Μέσα σε αυτό το οικονομικό σκηνικό δεν λείπουν οι αλληλοκατηγορίες μεταξύ των ισχυρών, ούτε ασφαλώς οι θεωρίες συνωμοσίας. Αναμενόμενα και αυτά!

 

Οι συγκρίσεις με την ύφεση που προκλήθηκε από τις κρίσεις του 1929 και 2008

Στην αρθρογραφία των ημερών γίνεται σύγκριση της τωρινής κρίσης με τις αντίστοιχες που γνώρισε η παγκόσμια οικονομία το 1929  και 2008. Και σύμφωνα με κάποιες απόψεις οι οικονομικές συνέπειες θα είναι ανάλογες ή και χειρότερες. Σύμφωνα με το BBC το ΔΝΤ (IMF) χαρακτηρίζει αυτή την κρίση τη χειρότερη μετά την μεγάλη ύφεση της 10ετίας του 1930.

Η δική μας άποψη δεν θα συμφωνήσει με τις παραπάνω αναφορές και οι λόγοι της διαφωνίας μας είναι αρκετοί.

Το περιβάλλον της μεγάλης ύφεσης του 1929 και 2008

Αρχικά να θυμίσουμε ότι υπάρχουν ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες της οικονομίας που μπορούν να την οδηγήσουν στην ύφεση. Και η σημερινή κρίση ανήκει στην δεύτερη κατηγορία παραγόντων αντίθετα με εκείνες του 1929 (Ξεκίνησε από το Χρηματιστηριακό κραχ στις Η.Π.Α) και 2008 (κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος Lehman Brothers) που δημιουργήθηκαν από μηχανισμούς της ίδιας της οικονομίας.

Πιο συγκεκριμένα το 1929 βρίσκει την πλειοψηφία των πολιτών και επιχειρήσεων της Αμερικής υπερχρεωμένες από τη σύναψη δανείων τα οποία διοχετεύουν στο Χρηματιστήριο. Και βέβαια η «φούσκα» των υπερτιμημένων μετοχών κάποια στιγμή έσπασε. Οι συνέπειες είναι γνωστές όχι μόνο για τις Η.Π.Α αλλά και για την παγκόσμια οικονομία με την μεγάλη ύφεση (Great Depression) που ακολούθησε για τα επόμενα σχεδόν 10 χρόνια.

Το 2008 το χρηματικό ίδρυμα Lehman Brothers πληρώνει το τίμημα της αλόγιστης διαχείρισης που αφορά τα στεγαστικά δάνεια αλλά και τα τοξικά ομόλογα. Μια νέα «φούσκα» είχε πάλι σπάσει που οδήγησε και πάλι σε μια παγκόσμια πολυετή κρίση.

Οι διαφορές με τη σημερινή ύφεση (2020)

Σήμερα 2020 το χτύπημα στην οικονομία έρχεται από ένα ιό. Και ασφαλώς αυτό το γεγονός δεν σχετίζεται με την εμφάνιση μιας νέας «φούσκας» που δημιουργήθηκε από λανθασμένη οικονομική διαχείριση.

Τα διαφορετικά αίτια εμφάνισης των κρίσεων στην οικονομία ασφαλώς διαφοροποιούν τόσο τα μέσα όσο και τον απαιτούμενο χρόνο αντιμετώπισής τους.

Η άποψή μας για τη σημερινή ύφεση και αναφορικά με το μέγεθος και την έντασή της παραμένει η ίδια. Δύο είναι οι καθοριστικοί παράγοντες. Το πότε θα βγουν στην κυκλοφορία το εμβόλιο και φάρμακα αντιμετώπισης του ιού και ο περιορισμός της διασποράς του.

Αναφορικά με το rebound της οικονομίας εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι θα είναι έντονο αν υπάρξει θετική εξέλιξη στους παραπάνω παράγοντες. Σχετική η εκτίμηση του ΔΝΤ: «IMF expects global growth to rebound to 5.8% next year if the pandemic fades in the second half of 2020».  Πηγή: https://www.bbc.com/news/business-52273988

Οι οικονομικές συνέπειες της Ελλάδος από την ύφεση

Η φτωχή Ελλάδα, το απείθαρχο παιδί της Ευρώπης, παραδίδει μαθήματα οργάνωσης, προγραμματισμού, ελέγχου και πειθαρχίας!  Μεγάλη μερίδα του τύπου και των διανοούμενων ανά τον κόσμο αναφέρονται με κολακευτικά λόγια για τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας από τη χώρα μας.

Πίσω από το λεκτικό χαρακτήρα αυτής της παγκόσμιας αναγνώρισης βρίσκεται το ισχυρό χαρτί που δεν πρέπει να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο. Και αυτό σχετίζεται με την αλλαγή της οπτικής που μας παρατηρούν αλλά και με τη συνειδητοποίηση από εμάς τους ίδιους των πραγματικών δυνατοτήτων μας.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τις οικονομικές συνέπειες της αναγκαστικής καραντίνας της αγοράς η σκέψη μας προχωράει στο αύριο. Και σε αυτή την κοντινή μέρα διακρίνουμε τη δυνατότητα ενός μικρού κράτους να μεγαλώσει μέσα από τη  θλιβερή εμπειρία του Κορωνoϊού (Covid-19)!

Η Ελλάδα στο αύριο

Η χώρα διαψεύδοντας τον εαυτό της συνειδητοποιεί πολλά στοιχεία για την πραγματική ταυτότητά της.

Ναι, διαθέτει ικανότατους ανθρώπους για θέσεις κλειδιά. Ναι, ένα διαλυμένο από την προηγούμενη οικονομική κρίση σύστημα υγείας ανταπεξέρχεται πολύ ικανοποιητικά στην υγειονομική βόμβα που προέκυψε. Ναι, το επίπεδο των επιστημόνων της βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο. Ναι, προσαρμόζεται πολύ γρήγορα σε νέες μορφές εργασίας που απότομα εμφανίζονται. Ναι, προγραμματίζει έγκαιρα ένα πλάνο δράσης. Ναι, η πλειοψηφία ακολουθεί τον προγραμματισμό.

Παράγοντες που πρέπει να προσέξουμε

Μετά τα πρώτα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης του πληθυσμού και βέβαια με το κόστος που αυτά συνεπάγονται θα πρέπει να αξιολογήσουμε πολύ σοβαρά τα παρακάτω:

  • Όταν ο κορωνοϊός θα είναι παρελθόν ας αναλογιστούμε την έκρηξη της τουριστικής δραστηριότητας που θα παρατηρηθεί. Ήδη ξένοι tour operators στρέφουν τους πελάτες τους προς μια από τις ασφαλέστερες για υγειονομικούς λόγους χώρα. Να θυμηθούμε ότι ο τουρισμός συμμετέχει στο περίπου 25 % του Α.Ε.Π της χώρας μας.
  • Τα μέτρα διατήρησης ικανοποιητικής απόστασης μεταξύ των ατόμων που θα υπάρξουν μετά το άνοιγμα των καταστημάτων, χώρων παροχής εκπαίδευσης και γενικά υπηρεσιών, χώρων εστίασης, café ή bar ασφαλώς θα μειώσουν την παρουσία πελατών, άρα και τον τζίρο των επιχειρήσεων.

Η άποψή μας είναι ότι αυτό θα είναι προσωρινό. Δεν θα αργήσει η στιγμή της ολικής άρσης των εν λόγω περιορισμών. Και αυτό γιατί - ακούγοντας τους ειδικούς - καταλαβαίνουμε ότι η στιγμή του πλήρους ελέγχου του ιού (λόγω ανακάλυψης φαρμάκων, εμβολίου ή απόκτησης ανοσίας) δεν θα είναι μακριά.

Ανεξάρτητα από αυτό μια ενδεχόμενη μείωση των φορολογικών συντελεστών ίσως αποτελέσει κίνητρο για το άνοιγμα νέων επιχειρήσεων που θα θελήσουν να μπουν στην αγορά διεκδικώντας μερίδιο αυτής. Οι πελάτες θα είναι «εδώ» και ορισμένοι από αυτούς ίσως προτιμούν την ποιότητα της απόστασης έναντι της ποσότητας του συνωστισμού.

  • Οι νέες μορφές εργασίας - όπως για παράδειγμα η τηλεργασία - αναμφίβολα θα δημιουργήσουν (προσωρινά) διαρθρωτική ανεργία. Όμως μια σύγχρονη κοινωνία μεταβάλλεται. Επομένως η απόκτηση ικανοτήτων από το εργατικό δυναμικό απαραίτητων για να «αντιμετωπιστούν» οι νέες ανάγκες δεν μπορεί να αγνοηθεί.
  • Η σημερινή συρρίκνωση του εισοδήματος δεν θα πρέπει να μας οδηγήσει στο αύριο στην υιοθέτηση «ανορθόδοξων» τρόπων για να κερδίσουμε αυτό που χάσαμε. Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας μακροχρόνια δεν λειτουργούν υπέρ μας. Και είναι η ώρα να «ξεφύγουμε» από τέτοιου είδους κοντόφθαλμες λογικές. 
  • Οι κομματικές αντιπαραθέσεις αργά ή γρήγορα θα εμφανιστούν. Είναι αναμενόμενο κάτι τέτοιο όσο πλησιάζουμε προς το τέλος του υγειονομικού προβλήματος. Ελπίζουμε αυτή τη φορά να είναι εποικοδομητικές και όχι ψηφοθηρικές.

Επίλογος

Η ανθρωπότητα με την εμφάνιση του Κορωνοϊού (Covid-19) γνώρισε άλλη μια πανδημία. Το θλιβερό αποτέλεσμα της απώλειας ανθρώπινων ζωών πρέπει να μας κάνει σοφότερους. Και αυτή η νέα σοφία αφορά πολλές πλευρές του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε την «ωραία ζωή».

Οι δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις από την ύφεση γρήγορα μπορούν να αποκατασταθούν αν συνειδητοποιήσουμε την αποτελεσματικότητα της συλλογικής - ενιαίας δράσης.

Οι προσπάθειες κτισίματος ηγετικής φυσιογνωμίας που δυστυχώς πάντα έπονται παρόμοιων καταστάσεων αποβλέπουν σε μια οικειοποίηση του «καλού». Μια τέτοια προσέγγιση προσδίδει σε αυτό μια  «ιδιόρρυθμη» έννοια που δεν συνάδει με το γενικό καλό.

Οι σκέψεις μας (προσωρινά) σταματούν αναφέροντας τη ρήση του Φρίντριχ Νίτσε:

«ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό»

ΑΟΘ (Οικονομία): Τest επανάληψης του 1ου κεφαλαίου

/0 Comments/in /by

Μετά τον περιορισμό της εξεταστέας ύλης ΑΟΘ λόγω του Κορωναϊού (Covid-19) η πιθανότητα συμμετοχής του κάθε κεφαλαίου στα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων αυξάνεται.

Η επανάληψη που τώρα γίνεται ίσως είναι και η τελευταία για το κάθε κεφάλαιο της Οικονομίας - ΑΟΘ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καλυφθούν τα όποια κενά αλλά και να βεβαιωθούμε ότι έχουμε κατανοήσει (όχι παπαγαλίσει) κάποιες έννοιες. Συμπληρωματικά μπορείτε να παρακολουθήσετε το video επανάληψη του 1ου κεφαλαίου.

Οι παρακάτω 10 ερωτήσεις πιστεύουμε ότι θα φανούν χρήσιμες προς αυτή την κατεύθυνση.

ΑΟΘ: Ερωτήσεις κατανόησης

  1. Ένας μέγιστος δυνατός συνδυασμός παραγωγής είναι ο Α (Χ = 10, Ψ = 90). Η οικονομία γνωρίζει ότι στη ζώνη όπου το Ψ παίρνει τιμές από 50 έως 90 μονάδες για να παράγει μια επιπλέον μονάδα του Χ θα θυσιάσει 2 μονάδες από το Ψ. Εάν μειώσει την ποσότητα του Ψ κατά 40 μονάδες πόσες μονάδες του Χ θα κερδίσει;
  2. Με ποιους τρόπους η οικονομία προσπαθεί να περιορίσει το κύριο οικονομικό πρόβλημα; Πιστεύετε ότι έχει τη δυνατότητα το λύσει;
  3. Σε μια οικονομία που παράγει μόνο τα αγαθά Χ και Ψ, για να παραχθεί μια επιπλέον μονάδα του αγαθού Χ θα θυσιαστούν 2 μονάδες από το αγαθό Ψ. Πόσες μονάδες του Χ θα θυσιαστούν για να παραχθεί μια επιπλέον μονάδα του Ψ;
  4. Αν το κόστος ευκαιρίας παραμένει σταθερό κατά μήκος της ΚΠΔ, τι συμπέρασμα βγάζετε για την μορφή της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων (ΚΠΔ) της οικονομίας; Πως θα σχολιάζατε την καταλληλότητα των συντελεστών παραγωγής (ΣΠ) που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των στα δύο αγαθών;
  5. Τι θα πρέπει να συμβεί στην οικονομία ώστε ένας εφικτός συνδυασμός να γίνει μέγιστος δυνατός;
  6. Η μετανάστευση ανέργων από τη χώρα Α θα επηρεάσει τη θέση της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας Α; Αιτιολογείστε την απάντησή σας.
  7. Ένας μέγιστος δυνατός συνδυασμός παραγωγής είναι ο Α (Χ = 10, Ψ = 90). Η οικονομία γνωρίζει ότι στη ζώνη όπου το Ψ παίρνει τιμές από 50 έως 90 μονάδες για να παράγει μια επιπλέον μονάδα του Χ θα θυσιάσει 2 μονάδες από το Ψ. Εάν μειώσει την ποσότητα του Ψ κατά 40 μονάδες πόσες μονάδες του Χ θα κερδίσει;
  8. Με ποιους τρόπους θα μπορέσει μια οικονομία στο μέλλον να παράγει ένα συνδυασμό που σήμερα χαρακτηρίζεται σαν ανέφικτος;
  9. Μια οικονομία χρησιμοποιεί για την παραγωγή των αγαθών Χ και Ψ μόνο 4 εργάτες. Ο καθένας μπορεί να παράγει 5 μονάδες από το Χ. Ενώ αν μεταφερθεί στην παραγωγή του Ψ θα παράγει την διπλάσια ποσότητα. Πόσες μονάδες από το αγαθό Ψ χάνονται (από τη μέγιστη ποσότητα που θα μπορούσε) αν χρησιμοποιεί 2 εργάτες στο Χ και 1 εργάτη στο Ψ;
  10. Η ύπαρξη ανεργίας σημαίνει (μεταξύ άλλων) και ότι η οικονομία παράγει λιγότερο από το μέγιστο που θα μπορούσε. Αν εξαλειφτεί η ανεργία θα αυξήσει τις παραγωγικές δυνατότητες που ορίζονται από την ΚΠΔ; Σχολιάστε τις προτάσεις.
  11. Η ΚΠΔ μιας οικονομίας περιγράφεται από τη σχέση Υ = 10 – 2.Χ (όπου Χ, Ψ τα αγαθά που παράγονται των οποίων οι ποσότητες είναι ακέραιοι αριθμοί). Πόσες μονάδες του Ψ θα θυσιαστούν αν η οικονομία θέλει να αυξήσει την παραγωγή του Χ κατά μια μονάδα;

Με τις προηγούμενες ερωτήσεις θεωρούμε ότι καλύπτουμε ένα σημαντικό μέρος του 1ου κεφαλαίου ΑΟΘ που σχετίζεται κυρίως με τη μεθοδολογία των ασκήσεων.

Καλή συνέχεια στην προσπάθειά σας.

 

Το απότομα πέρασμα στην εξ αποστάσεως διδασκαλία

/0 Comments/in , /by

Και έτσι απροειδοποίητα μια μέρα του Μαρτίου 2020  η κιμωλία «μετονομάστηκε» σε mouse, ο πίνακας σε οθόνη και τα θρανία σε αναπαυτικά καθίσματα. Δεν έφτανε όμως μόνο αυτό. Η τάξη άλλαξε «έδρα» και μεταφέρθηκε στο σπίτι. Η διδασκαλία απέκτησε μια νέα μορφή αυτή την εξ αποστάσεως.

Τι χάθηκε από την διδασκαλία όπως την ξέραμε

Μάλλον όλοι θα συμφωνήσουμε ότι η φυσική παρουσία του πομπού με τον δέκτη βελτιώνει την επικοινωνία. Αυτή η αμεσότητα επιτρέπει στα μηνύματα να είναι περισσότερο σαφή και κατανοητά.

Η παρουσία στην  τάξη και ανεξάρτητα από το βαθμό διάσπασης της προσοχής του καθενός μας «αναγκάζει» συχνά σε μεγαλύτερη συγκέντρωση. Συγχρόνως όμως η ομαδική παρουσία δημιουργεί «ενδιαφέρον» για το τι κάνει ο διπλανός μας. Ναι, αλλά υπάρχει και ο καθηγητής του οποίου οι ικανότητες μπορούν να σταματήσουν την εκδήλωση του (στην περίπτωση αυτή) ενοχλητικού «ενδιαφέροντος».

Η δυνατότητα ελέγχου της δουλειάς του μαθητή είναι άμεση. Αρκούν μόλις 2- 3 βήματα για να ολοκληρωθεί.

Η απάντηση σε μια ερώτηση - την ώρα την ώρα του μαθήματος - δεν έχει την βοήθεια του «κοινού». Όπου το κοινό σε αυτή την περίπτωση είναι το βιβλίο ή οι προηγούμενες σημειώσεις μου.

Και βέβαια αυτή η ομαδική παρουσία επιτρέπει στον καθηγητή να «κλέψει» 5 λεπτά από τα 50 του μαθήματος για να τα διοχετεύσει «αλλού».  Σε αυτό το απαραίτητο «αλλού» που σχετίζεται με την ανθρώπινη επικοινωνία. Και η προσέγγιση του μαθητή πρέπει να γίνεται σε πολλά επίπεδα

Η διδασκαλία μπροστά στην οθόνη

Μια νέας μορφή διδασκαλία.  Διαλέξαμε μια από τις πολλές πλατφόρμες, ενώσαμε τις οθόνες του υπολογιστή ή του κινητού μας και φτιάξαμε αυτή την χωρίς με αυστηρά «γεωγραφική» έννοια τάξη.

Ο καθηγητής κάνοντας μια κοινοποίηση της οθόνης του στους μαθητές «εμφανίζει» τον πίνακα της τάξης! Ταυτόχρονα η δυνατότητα παρέμβασης με την έννοια της ανάλυσης, διόρθωσης, συμπλήρωσης, μετακίνησης καμπυλών σε ένα διάγραμμα υπάρχει και από τους δύο (καθηγητή και μαθητές).

Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως είναι και πιο εύκολο γιατί τώρα αντί να σβήσει κάτι που δεν θέλει, να χρησιμοποιήσει άλλο χρώμα ή να υπογραμμίσει αυτό γίνεται μόνο με το πάτημα ενός (του ανάλογου) πλήκτρου.

Η δύναμη της εικόνας γίνεται περισσότερο έντονη.

Βέβαια όλα αυτά προϋποθέτουν για τον καθηγητή την αλλαγή  του υλικού αλλά και της σκέψης του ώστε να προσαρμοστούν στη νέα μορφή – δεδομένα διδασκαλίας. Αυτό δεν είναι εύκολο και απαιτεί χρόνο.

Οι μαθητές από τη μεριά τους εάν έχουν κλειστή την κάμερα τους στερούν από τον καθηγητή να αντιληφθεί το βαθμό συγκέντρωσής τους αλλά και να μεταφράσει τη γλώσσα του σώματος. Και αυτό το δεύτερο είναι πολύ σημαντικό γιατί από μια αντίδραση του προσώπου πολλές φορές «ακούς» αυτό που ο άλλος αρνείται ή ντρέπεται να εκφράσει.

Κλείνοντας τις σκέψεις μας

Η εμφάνιση του κορωνοϊού (covid-19)  μας ανάγκασε σε μια απότομη αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας. Και οι αλλαγές που (αναγκαστικά) συντελούνται  σε μικρό χρονικό διάστημα πάντα δημιουργούν προβλήματα – τουλάχιστον στα πρώτα στάδια εφαρμογής τους.

Αυτή η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να κρατήσει για καιρό. Ενδεχομένως κάποιοι την προτιμήσουν ακόμα και όταν έχουν την δυνατότητα επιλογής. Άλλοι πάλι όχι.

Ανεξάρτητα από τη γνώμη του καθενός οι όποιες αλλαγές που συντελούνται σπάνια έχουν μόνο θετικά στοιχεία.

Η κοινωνία όμως αλλάζει και ο τρόπος που θα καλυφθούν οι ανάγκες μας πρέπει να ακολουθήσει την νέα της μορφή.

Αν αυτή η (βίαια) εμφανισθείσα νέα διδασκαλία θα βοηθήσει περισσότερο στη μεταφορά της γνώσης εξαρτάται πρωτίστως από  εμάς στους καθηγητές.  Και αυτό δεν δικαιούμαστε να μη το αντιληφθούμε.

Κορωνοϊός: Η οικονομία στο τώρα και στο αύριο

/0 Comments/in , /by

Κορωνοϊός, Covid-19!  Ένας απρόσκλητος εξωγενής της οικονομίας παράγοντας που της αλλάζει την πορεία και την βυθίζει στην ύφεση. Οι οικονομολόγοι ανά την υφήλιο αναφέρονται στις συνέπειές του.  Μείωση του Α.Ε.Π σε συγκεκριμένα ποσοστά https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-13/how-much-coronavirus-could-hurt-gdp κάτι που σημαίνει και μείωση του εισοδήματος. Αύξηση της ανεργίας και πόσα άλλα.

Έτσι «απότομα» μια νέα οικονομική (και όχι μόνο) ζωή.

Φωτογραφίζοντας την Οικονομία στο σήμερα

Πριν από οτιδήποτε είναι διάχυτος  ο φόβος ή τουλάχιστον η ανησυχία. Το άγνωστο αύριο που ο Κορωνοϊός το προβάλλει στη ίδια την ύπαρξη της ζωής και σε δεύτερο χρόνο στην «ποιότητά» της.

Η κατανάλωση μειώνεται δραματικά και περιορίζεται σε προϊόντα που αφορούν τη σίτιση, την καθαριότητα και την υγεία. Συζήτηση για άλλους τομείς δεν υπάρχει. Ο περιορισμός του εισοδήματος αλλά και το κλείσιμο των καταστημάτων δικαιολογεί απόλυτα την προηγούμενη συμπεριφορά.

Η προσφορά και η παραγωγή με τη σειρά τους «ακολουθούν» τους προηγούμενους και μόνο τομείς στους οποίους εκδηλώνεται ζήτηση ή και προσαρμόζονται σε αυτούς. Θέσεις εργασίας χάνονται. Καταστήματα παραμένουν κλειστά.

Το κράτος θυμάται τον John Maynard Keynes https://www.britannica.com/biography/John-Maynard-Keynes και παρεμβαίνει έντονα στην οικονομική ζωή. Επιδόματα, επιδοτήσεις, χρονική μετάθεση των φορολογικών υποχρεώσεων, κ.α. Μια μεγάλη αύξηση των δημοσίων δαπανών η οποία βέβαια αργότερα θα πρέπει να «επιστραφεί» με κάποιο τρόπο στα δημόσια ταμεία.

Αναμφίβολα λοιπόν μια νέα και απότομη ύφεση χαρακτηρίζει το σήμερα της οικονομίας.

Το αύριο όμως πάντα υπάρχει

Δεν είναι η πρώτη πανδημία που γνωρίζει ο πλανήτης μας και παρά τις τραγικές συνέπειες των προηγουμένων η επόμενη μέρα πάντα υπήρχε. http://econtopia.gr/coronavirus-covid-19-panta-iparxei-ena-meta/

Πέραν της κοινωνικής διάστασης σήμερα αναφερόμαστε σε ένα παγκόσμιο, έντονο και απότομο οικονομικό κραχ. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι η διάρκειά του δεδομένου ότι αυτή θα εξαρτηθεί από τους επόμενους δύο βασικούς (κατά τη γνώμη μας) παράγοντες που σχετίζονται με τον νέο ιό.

  1. Πόσο και πότε θα περιοριστεί η διασπορά του Covid-19. Υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία που εμφανίζουν τον ρυθμό εξάπλωσης της νόσου να περιορίζεται. http://econtopia.gr/coronavirus-covid-19-oi-exelixeis-twn-megethwn/
  2. Πότε θα ανακαλυφθούν τα κατάλληλα φάρμακα και το εμβόλιο αντιμετώπισής του. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα κινείται με ταχύτατους ρυθμούς προς αυτή την κατεύθυνση.

Η νέα μέρα

Για να φανταστούμε λοιπόν ότι ξυπνάμε μια μέρα (ελπίζουμε σύντομα) και μας ανακοινώνεται ότι o Κορωνοϊός «έχει απέναντί του» το εμβόλιο!

Από μόνο του σαν άκουσμα μετατρέπει σε ελάχιστο χρόνο την ψυχολογία από αρνητική σε θετική. Ο φόβος υποχωρεί και ο οραματισμός της the day after «απελευθερώνεται» από τα θλιβερά συμβάντα της προηγούμενης.

Η θετική ψυχολογία περνάει άμεσα και στην οικονομία

Δεν είναι μόνο τα δισεκατομμύρια που θα μπουν στα ταμεία από τις πωλήσεις του εμβολίου και φαρμάκων. Αυτό είναι μόνο το έναυσμα.

Η κάθε παραγωγική δραστηριότητα ενεργοποιείται άμεσα στην προοπτική των νέων απαλλαγμένων από τον ιό ημερών. Οι συντελεστές παραγωγής πλεονάζουν οπότε η αξιοποίησή – χρησιμοποίησή τους είναι κάτι εύκολο. Σαν αποτέλεσμα, το εισόδημα (επιχειρήσεων και καταναλωτών) αυξάνεται.

Η αύξηση του εισοδήματος ενεργοποιεί την κατανάλωση με αποτέλεσμα την εμφάνιση αυξημένης ζήτησης για όλα εκείνα τα αγαθά – υπηρεσίες που προηγούμενα είχαμε στερηθεί.

Και αυτή η αντίδραση - προσφοράς και ζήτησης - θα είναι έντονη. Ο πρώτος λόγος είναι ότι θα έχει «εξαφανιστεί» το πρόβλημα και ο δεύτερος ότι επίσης έντονη ήταν και η συμπίεση αυτών των μεγεθών. Και αυτοί οι δύο λόγοι θα «δράσουν» συνδυαστικά.

Κλείνοντας τις σκέψεις μας για το πως ο Κορωνοϊός θα επηρεάσει την οικονομία

Η τωρινή συρρίκνωση της οικονομίας δεν αφορά ένα ή κάποια κράτη αλλά την παγκόσμια οικονομία. Αυτό με κάποια έννοια «ελαφρύνει» ως προς τους τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης τη θέση μεμονωμένων κρατών, όπως για παράδειγμα της Ελλάδος.

Πιστεύουμε ότι όσο βιαία εμφανίστηκαν οι οικονομικές συνέπειες από τον Covid-19 τόσο απότομο θα είναι και το come back της οικονομίας.

Αυτή όμως η επιστροφή στην ανάπτυξη θα εξαρτηθεί άμεσα από τους προαναφερθέντες λόγους: Μείωση της διασποράς του ιού και ανακάλυψης εμβολίου για την αντιμετώπισή του.

Η οικονομία «μπορεί» πάντα να αντιμετωπίζει τους εξωγενείς παράγοντες. Αυτή τη φορά η μεγάλη ανάπτυξη της έρευνας άλλων επιστημών (Ιατρικής, Βιολογίας) αλλά και της τεχνολογίας θα της προσφέρουν τη λύση.

Οι ευχές μας είναι τρεις:

Σύντομη έλευση της «νέας» μέρας όπου ο Κορωνοϊός θα είναι πίσω μας. Επιλογή των «κατάλληλων» τρόπων από την οικονομική πολιτική για την επιστροφή στην κανονικότητα. Αναθεώρηση προς το καλύτερο από όλους εμάς του σκεπτικού που αντιλαμβανόμαστε την «ωραία ζωή».

Covid-19 (Coronavirus): Οι ελπιδοφόρες εξελίξεις των μεγεθών

/0 Comments/in , /by

 Στις 29 Μαρτίου με το άρθρο μας (Coronavirus (Covid-19). Αναφορά στις μεταβολές) και χωρίς να παραγνωρίζουμε το γεγονός της θλιβερής κατάστασης αλλά παρατηρώντας την τάση των μεταβολών στα στοιχεία που σχετίζονται με τον ιό Covid - 19 εκφράσαμε μια αισιοδοξία για την πορεία της νόσου στη γείτονα χώρα της Ιταλίας.

 

Ημερήσιες ποσοστιαίες μεταβολές κρουσμάτων του ιού Covid-19

Με ικανοποίηση παρατηρούμε ότι ο ρυθμός μεταβολής του αριθμού των κρουσμάτων και θανάτων σήμερα επιβεβαιώνει την προηγούμενη αισιόδοξη εκτίμηση.

Στα παρακάτω Διαγράμματα 1 και 2 εμφανίζονται αντίστοιχα οι ποσοστιαίες μεταβολές των κρουσμάτων και θανάτων. Τα πρωτογενή αριθμητικά στοιχεία συγκεντρώνονται  ημερησίως στις 20: 00 GMT time από το https://www.worldometers.info/coronavirus/

Διάγραμμα 1

Coronavirus (Covid-19). Ιταλία. % Μεταβολή κρουσμάτων. Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

 

Διάγραμμα 2

Coronavirus (Covid-19). Ιταλία. % Μεταβολή θανάτων Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

 

Γίνεται φανερό ότι (εκτός απρόοπτης εξέλιξης) έχουμε περάσει στη φάση της μείωσης του ρυθμού αύξησης των υπό συζήτηση μεγεθών κάτι που σημαίνει ότι (ελπίζουμε) σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο να αναφερόμαστε σε μείωση των μεγεθών μέχρι και τη ζώνη του μηδενισμού αυτών.

Παρόμοια εικόνα εμφανίζει η Ισπανία (με χρονική καθυστέρηση) όπως και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε παγκόσμιο επίπεδο (Διάγραμμα 3) αν και χρειαζόμαστε μεγαλύτερο αριθμό ημερών.

Διάγραμμα 3

Coronavirus (Covid-19). World. % Μεταβολή κρουσμάτων.Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/ Table: http://econtopia.gr/ Manolis Anastopoulos

Συμπεράσματα την πορεία του Covid-19

Αν μπορούμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα για την πορεία της νόσου - χωρίς ασφαλώς να είμαστε επιδημιολόγοι – θα καταλήγαμε στο παρακάτω:

  1. Οι χώρες που επέβαλαν σχετικά νωρίς τα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας περιόρισαν την διασπορά του ιού στον πληθυσμό με αποτέλεσμα από ένα χρονικό σημείο και μετά να μειώνεται ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων.
  2. Το ενδεχόμενο αυτή η μείωση να οφείλεται σε λιγότερα test δεν θα μας βρει σύμφωνους γιατί ταυτόχρονα με την μείωση του ρυθμού αύξησης των κρουσμάτων παρατηρείται και αντίστοιχη μείωση του ρυθμού αύξησης των θανάτων.
  3. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν ο βαθμός επιβράδυνσης των θανάτων οφείλεται σε περισσότερο αποτελεσματικές (έναντι των πρώτων ημερών) μεθόδους αντιμετώπισης του ιού ή με τη χορήγηση περισσότερο κατάλληλων φαρμάκων. Σε οποιαδήποτε περίπτωση το θετικό αποτέλεσμα είναι το σημαντικό και αυτό μας ενδιαφέρει.
  4. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας και αυτό δεν μεταφράζεται στη σκέψη μας σαν εφησυχασμός αλλά σαν ανάγκη για διατήρηση υπεύθυνης ατομικής και ομαδικής συμπεριφοράς.

Με την ευχή η επομένη αναφορά μας να μας βρει όλους με υγεία και ακόμα περισσότερο κοντά στη στιγμή που όλα αυτά θα ανήκουν στο παρελθόν.

Source - data: https://www.worldometers.info/coronavirus/

Tables: http://econtopia.gr/ - Manolis Anastopoulos